Wymagania ochrony przed hałasem w budynkach zamieszkania zbiorowego
Przepisy określają jakie wymagania powinny spełniać budynki zamieszkania zbiorowego w zakresie ochrony przed hałasem zewnętrznym przenikającym do pomieszczeń mieszkalnych z otoczenia budynku, wewnętrzny: instalacyjnym, bytowym powietrznym i uderzeniowym oraz hałasem pogłosowym.
Ochrona przed hałasem w budynkach zamieszkania zbiorowego – normy i przepisy
Przy projektowaniu, wznoszeniu, użytkowaniu i przebudowie budynków, w tym zamieszkania zbiorowego, należy stosować postanowienia i wymagania zawarte w
- Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Warunkach technicznych);
oraz normach
- PN-B-02151-2 Akustyka budowlana - Ochrona przed hałasem w budynkach – Część 2: Wymagania dotyczące dopuszczalnego poziomu dźwięku w pomieszczeniach;
- PN-B-02151-3 Akustyka budowlana - Ochrona przed hałasem w budynkach - Część 3: Wymagania dotyczące izolacyjności akustycznej przegród w budynkach i elementów budowlanych;
- PN-B-02151-4 Akustyka budowlana - Ochrona przed hałasem w budynkach - Część 4: Wymagania dotyczące warunków pogłosowych i zrozumiałości mowy w pomieszczeniach oraz wytyczne prowadzenia badań.
W powyższych dokumentach zawarte są następujące postanowienia dotyczące budynków zamieszkania zbiorowego:
Zgodnie z par. 326 Warunków technicznych (317):
- Poziom hałasu oraz drgań przenikających do pomieszczeń w budynkach (…), zamieszkania zbiorowego, (…), z wyłączeniem budynków, dla których jest konieczne spełnienie szczególnych wymagań ochrony przed hałasem, nie może przekraczać wartości dopuszczalnych, określonych w Polskich Normach dotyczących ochrony przed hałasem pomieszczeń w budynkach oraz oceny wpływu drgań na ludzi w budynkach, wyznaczonych zgodnie z Polskimi Normami dotyczącymi metody pomiaru poziomu dźwięku A w pomieszczeniach oraz oceny wpływu drgań na ludzi w budynkach.
- W budynkach, (zamieszkania zbiorowego) przegrody zewnętrzne i wewnętrzne oraz ich elementy powinny mieć izolacyjność akustyczną nie mniejszą od podanej w Polskiej Normie dotyczącej wymaganej izolacyjności akustycznej przegród w budynkach oraz izolacyjności akustycznej elementów budowlanych, wyznaczonej zgodnie z Polskimi Normami określającymi metody pomiaru izolacyjności akustycznej elementów budowlanych i izolacyjności akustycznej w budynkach. Wymagania odnoszą się do izolacyjności:
- ścian zewnętrznych, stropodachów, ścian wewnętrznych, okien w przegrodach zewnętrznych i wewnętrznych oraz drzwi w przegrodach wewnętrznych - od dźwięków powietrznych,
- stropów i podłóg - od dźwięków powietrznych i uderzeniowych,
- podestów i biegów klatek schodowych w obrębie lokali mieszkalnych - od dźwięków uderzeniowych.
- Prowadzone w budynku przewody i kanały instalacyjne (w tym kanały wentylacyjne) nie mogą powodować pogorszenia izolacyjności akustycznej między pomieszczeniami poniżej wartości wynikających z wymagań zawartych w Polskiej Normie dotyczącej izolacyjności akustycznej przegród w budynkach oraz izolacyjności akustycznej elementów budowlanych.
- (…)
Ochrona przed hałasem wewnętrznym instalacyjnym i od urządzeń stanowiących techniczne wyposażenie budynku w budynkach zamieszkania zbiorowego
Zgodnie z par. 327 Warunków technicznych:
- (…)
- Instalacje i urządzenia, stanowiące techniczne wyposażenie budynku (…), zamieszkania zbiorowego i (…), nie mogą powodować powstawania nadmiernych hałasów i drgań, utrudniających eksploatację lub uniemożliwiających ochronę użytkowników pomieszczeń przed ich oddziaływaniem.
- (…)
- Ściany i stropy oraz inne elementy budowlane pomieszczeń technicznych i garaży w budynkach (…) i zamieszkania zbiorowego powinny mieć konstrukcję uniemożliwiającą przenikanie z tych pomieszczeń hałasów i drgań do pomieszczeń wymagających ochrony.
W PN-B-02151-2 (tablica 1) podane są dopuszczalne poziomy dźwięku A hałasu pochodzącego z budynku, w którym znajdują się oceniane pomieszczenia. Wymaganie wyrażane jest za pomocą poziomów równoważnych LAeq,nT oraz maksymalnych LAFmax,nT , dB, określanych zgodnie z PN-B-02151-2.
Źródłem hałasu mogą być zarówno instalacje techniczne będące wyposażeniem tego budynku (np. urządzenia techniczne zlokalizowane na dachu), jak też od inne źródła hałasu w znajdujących się w nim pomieszczeniach technicznych i usługowych.
Tablica 1 Dopuszczalny poziom hałasu (dźwięku A) [dB] przenikający do pomieszczeń chronionych z pomieszczeń ze źródłami hałasu instalacyjnego i od urządzeń stanowiących techniczne wyposażenie budynku zamieszkania zbiorowego według PN-B-02151-2
Rodzaj budynku |
Pomieszczenie chronione |
Najwyższy dopuszczalny poziom dźwięku A [dB] |
|
LAeq,nT |
LAFmax,nT |
||
Hotele |
Pokój hotelowy |
25 |
30 |
Recepcja, hol, kawiarnia, sala restauracyjna |
40 |
|
|
Gabinet dyrektorski |
30 |
|
|
Sklep, Pomieszczenie do ćwiczeń, basen |
50 |
|
|
Motele, hotele turystyczne, pensjonaty, domy wypoczynkowe |
Pokój hotelowy |
30 |
35 |
Ogólnodostępne pomieszczenia sanitarne i kuchenne |
40 |
|
|
Gabinet dyrektorski |
30 |
|
|
Domy dziecka, Internaty, bursy, domy studenckie, hotele robotnicze, domy opieki społecznej |
Pokój mieszkalny |
25 |
30 |
Gabinet dyrektorski, pokój do prowadzenia rozmów poufnych, pokój dla personelu |
30 |
- |
|
Ogólnodostępne pomieszczenie sanitarne i kuchenne |
40 |
- |
Ochrona przed hałasem zewnętrznym przenikającym do pomieszczenia z otoczenia budynku zamieszkania zbiorowego
Zgodnie z par. 325 Warunków technicznych (317):
- Budynki (…), zamieszkania zbiorowego (…) należy sytuować w miejscach najmniej narażonych na występowanie hałasu i drgań, a jeżeli one występują i ich poziomy będą powodować w pomieszczeniach tych budynków przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu i drgań, określonych w Polskich Normach dotyczących dopuszczalnych wartości poziomu dźwięku w pomieszczeniach oraz oceny wpływu drgań na budynki i na ludzi w budynkach, należy stosować skuteczne zabezpieczenia.
- Budynki z pomieszczeniami wymagającymi ochrony przed zewnętrznym hałasem i drganiami należy chronić przed tymi uciążliwościami poprzez zachowanie odpowiednich odległości od ich źródeł, usytuowanie i ukształtowanie budynku, stosowanie elementów amortyzujących drgania oraz osłaniających i ekranujących przed hałasem, a także racjonalne rozmieszczenie pomieszczeń w budynku oraz zapewnienie izolacyjności akustycznej przegród zewnętrznych określonej w Polskiej Normie dotyczącej wymaganej izolacyjności akustycznej przegród w budynkach oraz izolacyjności akustycznej elementów budowlanych.
Do obliczenia przybliżonej izolacyjności akustycznej właściwej przegrody zewnętrznej R’A,2 (lub R’A,1), dB, należy przyjmować wartości poziomu odniesienia LAeq,wew, dB, zgodnie z zasadami podanymi w PN-B-02151-3 według tablicy 2.
Tablica 2. Poziom odniesienia LAeq,wew [dB] dotyczący miarodajnego równoważnego poziomu dźwięku A, od hałasu zewnętrznego według PN-B-02151-3
Rodzaj budynku |
Pomieszczenie chronione |
Poziom odniesienia LAeq,wew [dB] |
|
dzień |
noc |
||
Hotele |
Pokój hotelowy |
35 |
25 |
Sale konferencyjne |
32 |
- |
|
Pomieszczenia administracyjne, kawiarnie i sale restauracyjne |
40 |
- |
|
Recepcja, hol, pomieszczenia do zajęć sportowych, sale wystawowe |
45 |
- |
|
Motele, hotele turystyczne, pensjonaty, domy wypoczynkowe |
Pokój hotelowy |
35 |
25 |
Sale konferencyjne |
32 |
- |
|
Pomieszczenia administracyjne, kawiarnie i sale restauracyjne |
40 |
- |
|
Pomieszczenie do zajęć sportowych, sale wystawowe |
45 |
- |
|
Domy dziecka, domy studenckie, hotele robotnicze, domy opieki społecznej |
Pokój mieszkalny |
35 |
25 |
Pomieszczenia administracyjne |
40 |
- |
Ochrona przed hałasem wewnętrznym powietrznym i uderzeniowym w budynkach zamieszkania zbiorowego
Ochrona przed hałasem wewnętrznym powietrznym, przenikającym do pomieszczenia chronionego z innych pomieszczeń danego budynku
Izolacyjność akustyczna przegród wewnętrznych w budynkach zamieszkania zbiorowego powinna spełniać minimalne wartości wskaźnika izolacyjności od dźwięków powietrznych R’A,1 [dB], uwzględniającego wpływ pośredniego (również bocznego) przenoszenia dźwięków, podane są w PN-B-02151-3. W tablicy 3 podano przykładowe wymagania dla wybranych rodzajów budynków zamieszkania zbiorowego i znajdujących się w nich przegród.
W przypadku izolacyjności akustycznej drzwi należy stosować projektowy wskaźnik oceny izolacyjności akustycznej RA,1,R [dB], określony na podstawie badań laboratoryjnych i pomniejszony o 2 dB.
Zgodnie z PN-B-02151-3i w przypadkach tam podanych w miejsce wskaźnika R’A,1 stosuje się wskaźnik oceny wzorcowej różnicy poziomów DnT,A,1.
Tablica 3. Wybrane, minimalne wartości wskaźnika izolacyjności od dźwięków powietrznych R’A,1 lub wskaźnika oceny wzorcowej różnicy poziomów DnT,A,1 [dB], dla przegród wewnętrznych oddzielających pomieszczenia, według PN-B-02151-3
Rodzaj budynku |
Rodzaje przegrody |
R’A,1 (DnT,A,1) [dB] |
Motele, hotele turystyczne, pensjonaty, domy wypoczynkowe |
Strop między pokojami hotelowymi oraz między pokojem hotelowym, a pomieszczeniem administracyjnym |
≥ 50 |
Strop między pokojem hotelowym, a: |
||
- garażem lub pomieszczeniem technicznym z urządzeniami instalacyjnymi wyposażenia budynku |
Należy określić indywidulanie przy zachowaniu warunku |
|
- pomieszczeniem handlowym, usługowym - sala klubowa, kawiarniana, restauracyjna bez działalności z udziałem muzyki |
≥ 58 |
|
- sala klubowa, kawiarniana, restauracyjna z działalnością z udziałem muzyki i/lub tańca - pomieszczenie usługowe w którym rodzaj pracy lub zainstalowane urządzenia lub zajęcia ruchowe powodują powstawanie zakłóceń akustycznych (dźwięków powietrznych i materiałowych) |
Należy określić indywidulanie przy zachowaniu warunku |
|
Strop między pomieszczeniami administracyjnymi oraz między pomieszczeniem administracyjnym, a pomieszczeniem ze źródłami hałasu: |
||
- pomieszczeniem technicznym z urządzeniami instalacyjnymi wyposażenia budynku - pomieszczenie handlowe lub usługowe - sala klubowa, kawiarniana, restauracyjna (bez działalności z udziałem muzyki) |
Należy określić indywidulanie przy zachowaniu warunku |
|
- sala klubowa, kawiarniana, restauracyjna (z działalnością z udziałem muzyki i/lub tańca) - pomieszczenie usługowe w którym rodzaj pracy lub zainstalowane urządzenia lub zajęcia ruchowe powodują powstawanie zakłóceń akustycznych (dźwięków powietrznych i materiałowych) |
Należy określić indywidulanie przy zachowaniu warunku |
|
Ściana bez drzwi między pokojami hotelowymi i miedzy pokojem hotelowym, a pomieszczeniem admministracyjnym |
≥ 45 |
|
Ściany i drzwi między pokojem hotelowym a: |
||
- korytarzem, holem, klatką schodową: |
||
- ściana bez drzwi oraz część pełna ściany z drzwiami |
≥ 45 |
|
- drzwi w ścianie Uwaga: Do oceny samych drzwi, zamiast wskaźnika R’A,1 stosuje się wskaźnik RA,1,R |
RA,1,R ≥ 30 |
|
|
≥ 50 |
|
Ściana między pokojem hotelowym a pomieszczeniem ze źródłami zakłóceń akustycznych |
||
- pomieszczeniem technicznym z urządzeniami instalacyjnymi wyposażenia budynku |
Należy określić indywidulanie przy zachowaniu warunku ≥ 58 |
|
- pomieszczenie handlowe lub usługowe - sala klubowa, kawiarniana, restauracyjna (bez działalności z udziałem muzyki) |
≥ 58 |
|
- sala klubowa, kawiarniana, restauracyjna (z działalnością z udziałem muzyki i/lub tańca) - pomieszczenie usługowe w którym rodzaj pracy lub zainstalowane urządzenia lub zajęcia ruchowe powodują powstawanie zakłóceń akustycznych (dźwięków powietrznych i materiałowych) |
Należy określić indywidulanie przy zachowaniu warunku |
|
Ściany i drzwi między pomieszczeniami administracyjnymi oraz między pomieszczeniem administracyjnym, a pomieszczeniem ze źródłami hałasu: |
||
- Ściana bez drzwi między pokojami biurowymi i miedzy pokojem, a korytarzem, holem, klatką schodową |
≥ 40 (≥ 35) |
|
- Ściana z drzwiami między pokojem biurowym, a korytarzem, holem, klatką schodową: |
||
- część pełna ściany |
≥ 40 (≥ 35) |
|
- drzwi w ścianie Uwaga: Do oceny samych drzwi, zamiast wskaźnika R’A,1 stosuje się wskaźnik RA,1,R |
RA,1,R ≥ 30 |
|
- Ściana między gabinetem dyrektora lub pokojem do prowadzenia rozmów poufnych, a innymi pomieszczeniami biurowymi, korytarzem, holem, klatką schodową: |
||
- część pełna ściany |
≥ 50 |
|
- drzwi w ścianie Uwaga: Do oceny samych drzwi, zamiast wskaźnika R’A,1 stosuje się wskaźnik RA,1,R |
RA,1,R ≥ 40 |
|
- Ściana między salą konferencyjną, a: |
||
- salą konferencyjną lub o podobnym przeznaczeniu |
≥ 50 |
|
korytarzem, holem, klatką schodową: |
||
- ściana bez drzwi oraz część pełna ściany z drzwiami |
≥ 48 |
|
- drzwi w ścianie Uwaga: Do oceny samych drzwi, zamiast wskaźników R’A,1 (R’A,2) stosuje się odpowiednio wskaźniki RA,1,R (RA,2,R) |
RA,1,R ≥ 35 |
|
- Ściana między pomieszczeniami biurowymi, salami konferencyjnymi, a pomieszczeniami sanitarnymi |
≥ 50 |
|
- Ściana między zespołami pomieszczeń biurowych wykorzystywanych przez odrębnych użytkowników |
||
- Ściana między pomieszczeniami biurowymi, a, pomieszczeniem ze źródłami zakłóceń akustycznych: |
||
- pomieszczenie techniczne z urządzeniami instalacyjnymi wyposażenia budynku - pomieszczenie handlowe lub usługowe, sala klubowa, kawiarniana, restauracyjna (bez działalności z udziałem muzyki) |
Należy określić indywidulanie przy zachowaniu warunku |
|
- sala klubowa, kawiarniana, restauracyjna (z działalnością z udziałem muzyki i/lub tańca) - pomieszczenie usługowe w którym rodzaj pracy lub zainstalowane urządzenia lub zajęcia ruchowe powodują powstawanie zakłóceń akustycznych (dźwięków powietrznych i materiałowych) |
Należy określić indywidulanie przy zachowaniu warunku (dla źródeł hałasu występujących w ciągu dnia) |
Ochrona przed hałasem wewnętrznym uderzeniowym, przenikającym do pomieszczeń chronionych z innych pomieszczeń danego budynku
W tablicy 4 podane są dopuszczalne wartości ważonego wskaźnika przybliżonego znormalizowanego poziomu uderzeniowego L’n,w, dB, (wskaźnik poziomu uderzeniowego uwzględniający boczne przenoszenie dźwięków).
Tablica 4. Dopuszczalne poziomy dźwięków uderzeniowych, wartości wskaźnika L’n,w [dB], przenikające do pomieszczeń chronionych według PN-B-02151-3
Rodzaj budynku |
Wymagania |
Wskaźnik L’n,w [dB] |
Motele, hotele turystyczne, pensjonaty, domy wypoczynkowe |
Poziom dźwięków uderzeniowych przenikających między pokojami hotelowymi |
≤ 58 |
Poziom dźwięków uderzeniowych przenikających do pokoju hotelowego z pomieszczeń komunikacji ogólnej (korytarzy, holi, klatek schodowych – podestów, spoczników, biegów schodowych) |
≤ 55 |
|
Poziom dźwięków uderzeniowych przenikających do przenikających do pokoju hotelowego z pomieszczeń ze źródłami zakłóceń akustycznych: |
||
- pomieszczenie techniczne z urządzeniami instalacyjnymi wyposażenia budynku
|
Należy określić indywidulanie przy zachowaniu warunku |
|
- z garażu, pomieszczenia handlowego - z sali klubowej, kawiarnianej, restauracyjnej, bez działalności z udziałem muzyki i/lub tańca, |
≤ 48 |
|
- z sali klubowej, kawiarnianej, restauracyjnej, z działalnością z muzyką i/lub tańcem, - z pomieszczenia, w którym zainstalowane urządzenia lub rodzaj wykonywanej pracy czy prowadzonych zajęć ruchowych są źródłem zakłóceń akustycznych w postaci dźwięków powietrznych i materiałowych (np. kluby fitness, siłownie, szkoły tańca, rozdzielnie paczek w urzędach pocztowych itp.) |
Należy określić indywidulanie przy zachowaniu warunku |
|
Poziom dźwięków uderzeniowych przenikających do pomieszczeń w części administracyjnej: |
||
- Poziom dźwięków uderzeniowych przenikających między pomieszczeniami biurowymi, salami konferencyjnymi, salami spotkań |
||
- w dowolnym układzie |
≤ 60 |
|
- z pomieszczeń komunikacji ogólnej (korytarzy, holi, klatek schodowych – podestów, spoczników, biegów schodowych) |
≤ 58 |
|
- Poziom dźwięków uderzeniowych przenikających do pomieszczeń do prowadzenia rozmów poufnych z innych pomieszczeń w budynku |
≤ 58 |
|
- Poziom dźwięków uderzeniowych przenikających do pomieszczeń biurowych, sali konferencyjnych, sali spotkań, pomieszczeń do prowadzenia rozmów poufnych ze zlokalizowanych w budynku pomieszczeń ze źródłami zakłóceń akustycznych: |
||
- z pomieszczenia technicznego z urządzeniami instalacyjnymi wyposażenia budynku |
Należy określić indywidulanie przy zachowaniu warunku |
|
- z garażu, pomieszczenia handlowego - z sali klubowej, kawiarnianej, restauracyjnej, bez działalności z udziałem muzyki i/lub tańca, |
≤ 53 |
|
- z sali klubowej, kawiarnianej, restauracyjnej, z działalnością z muzyką i/lub tańcem, - z pomieszczenia, w którym zainstalowane urządzenia lub rodzaj wykonywanej pracy czy prowadzonych zajęć ruchowych są źródłem zakłóceń akustycznych w postaci dźwięków powietrznych i materiałowych (np. kluby fitness, siłownie, szkoły tańca, rozdzielnie paczek w urzędach pocztowych itp.) |
Należy określić indywidulanie przy zachowaniu warunku |
|
- Poziom dźwięków uderzeniowych przenikających między zespołami pomieszczeń biurowych wykorzystywanych przez różnych użytkowników |
≤ 53 |
|
- Budynki o przeznaczeniu mieszanym – poziom dźwięków uderzeniowych przenikających z części biurowej budynku do części o przeznaczeniu mieszkalnym |
≤ 48 |
Uwaga: Wymaganie dotyczy wszystkich kierunków rozprzestrzeniania dźwięku w budynku. W przypadku mieszkań wielopoziomowych dotyczy także przenoszenia dźwięków z wewnętrznych stropów i wewnętrznych klatek schodowych.
Ochrona przed hałasem pogłosowym w budynkach zamieszkania zbiorowego
W normie PN-B-02151-4 określono wymagania ochrony przed hałasem pogłosowym w budynkach. Wymaganie te określono za pomocą:
- Dopuszczalnego czasu pogłosu, T [s] w pasmach oktawowych o środkowych częstotliwościach, f, wynoszących 250 Hz; 500 Hz; 1000 Hz; 2000 Hz i 4000 Hz. Wartości dopuszczalne czasu pogłosu odnoszą się do pomieszczeń wykończonych, z trwale zamocowanymi elementami umeblowania i wyposażenia, bez obecności ludzi (tablica 5).
Dla pomieszczeń w budynkach zamieszkania zbiorowego nie zostały określone wymagania dopuszczalnego czasu pogłosu. - Chłonności akustycznej pomieszczenia, A [m2]. Podane wartości dotyczą każdego z pasm oktawowych o środkowej częstotliwości, f, wynoszącej 500 Hz; 1 000 Hz i 2 000 Hz oraz pomieszczeń wykończonych (w świetle wykończenia 4 m) i nie umeblowanych (z kilkoma wyjątkami).
Przykładowo w korytarzach w hotelach, szpitalach i przychodniach lekarskich chłonność akustyczna pomieszczenia, A ≥ 0,6 x S [m2], gdzie S [m2] jest rzutem pomieszczenia.
Przepisy i normy dot. ochrony przed hałasem w budynkach zamieszkania zbiorowego
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. 2002 nr 75 poz. 690 z późn. zmianami)
PN-B-02151-2:2018-01 Akustyka budowlana - Ochrona przed hałasem w budynkach – Część 2: Wymagania dotyczące dopuszczalnego poziomu dźwięku w pomieszczeniach.
PN-B-02151-3:2015-10 Akustyka budowlana - Ochrona przed hałasem w budynkach - Część 3: Wymagania dotyczące izolacyjności akustycznej przegród w budynkach i elementów budowlanych.
PN-B-02151-4:2015-06 Akustyka budowlana - Ochrona przed hałasem w budynkach - Część 4: Wymagania dotyczące warunków pogłosowych i zrozumiałości mowy w pomieszczeniach oraz wytyczne prowadzenia badań.