Wymagania ochrony przed hałasem dla budynków jednorodzinnych w zabudowie szeregowej i bliźniaczej

Budynki jednorodzinne w zabudowie szeregowej i bliźniaczej powinny spełniać wymagania w zakresie ochrony przed hałasem. Przepisy określają dopuszczalne poziomy hałasu zewnętrznego i wewnętrznego oraz odpowiadające im klasy akustyczne budynków.

Przy projektowaniu, wznoszeniu, użytkowaniu i przebudowie budynków, w tym mieszkalnych jednorodzinnych szeregowych i bliźniaczych, należy stosować postanowienia i wymagania zawarte w:

• Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Warunkach technicznych);

oraz normach

• PN-B-02151-2  Akustyka budowlana - Ochrona przed hałasem w budynkach – Część 2: Wymagania dotyczące dopuszczalnego poziomu dźwięku w pomieszczeniach;
• PN-B-02151-3  Akustyka budowlana - Ochrona przed hałasem w budynkach - Część 3: Wymagania dotyczące izolacyjności akustycznej przegród w budynkach i elementów budowlanych;
• PN-B-02151-4  Akustyka budowlana - Ochrona przed hałasem w budynkach - Część 4: Wymagania dotyczące warunków pogłosowych i zrozumiałości mowy w pomieszczeniach oraz wytyczne prowadzenia badań;
• PN-B-02151-5  Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem w budynkach. Część 5: Wymagania dotyczące budynków mieszkalnych o podwyższonym standardzie akustycznym oraz zasady klasyfikacji.

W powyższych dokumentach zawarte są następujące postanowienia dotyczące budynków mieszkalnych jednorodzinnych szeregowych i bliźniaczych:

Zgodnie z par. 326 Warunków technicznych:

1. Poziom hałasu oraz drgań przenikających do pomieszczeń w budynkach mieszkalnych, (…) nie może przekraczać wartości dopuszczalnych, określonych w Polskich Normach dotyczących ochrony przed hałasem pomieszczeń w budynkach oraz oceny wpływu drgań na ludzi w budynkach, wyznaczonych zgodnie z Polskimi Normami dotyczącymi metody pomiaru poziomu dźwięku A w pomieszczeniach oraz oceny wpływu drgań na ludzi w budynkach.
2. W budynkach, (mieszkalnych) przegrody zewnętrzne i wewnętrzne oraz ich elementy powinny mieć izolacyjność akustyczną nie mniejszą od podanej w Polskiej Normie dotyczącej wymaganej izolacyjności akustycznej przegród w budynkach oraz izolacyjności akustycznej elementów budowlanych, wyznaczonej zgodnie z Polskimi Normami określającymi metody pomiaru izolacyjności akustycznej elementów budowlanych i izolacyjności akustycznej w budynkach. Wymagania odnoszą się do izolacyjności:
   1. ścian zewnętrznych, stropodachów, ścian wewnętrznych, okien w przegrodach zewnętrznych i wewnętrznych oraz drzwi w przegrodach wewnętrznych - od dźwięków powietrznych,
   2. stropów i podłóg - od dźwięków powietrznych i uderzeniowych,
   3. podestów i biegów klatek schodowych w obrębie lokali mieszkalnych - od dźwięków uderzeniowych.
3. Prowadzone w budynku przewody i kanały instalacyjne (w tym kanały wentylacyjne) nie mogą powodować pogorszenia izolacyjności akustycznej między pomieszczeniami poniżej wartości wynikających z wymagań zawartych w Polskiej Normie dotyczącej izolacyjności akustycznej przegród w budynkach oraz izolacyjności akustycznej elementów budowlanych.

Ochrona przed hałasem wewnętrznym instalacyjnym i od urządzeń stanowiących techniczne wyposażenie budynku w budynkach jednorodzinnych w zabudowie szeregowej i bliźniaczej

Zgodnie z par. 327 Warunków technicznych:

1. Zabrania się sytuowania przy pomieszczeniach mieszkalnych pomieszczeń technicznych o szczególnej uciążliwości, takich jak szyby i maszynownie dźwigowe lub zsypy śmieciowe. Wymaganie to nie dotyczy przypadków, o których mowa w §196 ust. 2 oraz w § 197 ust. 2 - przy nadbudowie lub adaptacji strychu na cele mieszkalne.
2. Instalacje i urządzenia, stanowiące techniczne wyposażenie budynku mieszkalnego, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej, nie mogą powodować powstawania nadmiernych hałasów i drgań, utrudniających eksploatację lub uniemożliwiających ochronę użytkowników pomieszczeń przed ich oddziaływaniem.
3. Sposób posadowienia urządzeń, o których mowa w ust. 1, oraz sposób ich połączenia z przewodami i elementami konstrukcyjnymi budynku, jak również sposób połączenia poszczególnych odcinków przewodów między sobą i z elementami konstrukcyjnymi budynku, powinien zapobiegać powstawaniu i rozchodzeniu się hałasów i drgań do pomieszczeń podlegających ochronie lub do otoczenia budynku.

W PN-B-02151-2 oraz PN-B-02151-5 (tablica 1) podane są dopuszczalne poziomy dźwięku A hałasu pochodzącego z budynku w którym znajdują się oceniane pomieszczenia mieszkalne. Wymaganie wyrażane jest za pomocą poziomów równoważnych L_Aeq,nT oraz maksymalnych L_AFmax,nT , dB, określanych zgodnie z PN-B-02151-2.

Źródłem hałasu mogą być zarówno instalacje techniczne będące wyposażeniem tego budynku (np. urządzenia techniczne zlokalizowane na dachu), jak też od inne źródła hałasu w znajdujących się w nim pomieszczeniach technicznych i usługowych.

Tablica  1 -  Dopuszczalny poziom dźwięku A [dB] przenikający do pomieszczeń chronionych z pomieszczeń ze źródłami hałasu instalacyjnego i od urządzeń stanowiących techniczne wyposażenie budynku, odpowiadający poszczególnym klasom akustycznym (według PN-B-02151-2 oraz PN-B-02151-5)

Ochrona przed hałasem zewnętrznym w budynkach jednorodzinnych w zabudowie szeregowej i bliźniaczej

Zgodnie z par. 325 Warunków technicznych:

1. Budynki mieszkalne, (…) należy sytuować w miejscach najmniej narażonych na występowanie hałasu i drgań, a jeżeli one występują i ich poziomy będą powodować w pomieszczeniach tych budynków przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu i drgań, określonych w Polskich Normach dotyczących dopuszczalnych wartości poziomu dźwięku w pomieszczeniach oraz oceny wpływu drgań na budynki i na ludzi w budynkach, należy stosować skuteczne zabezpieczenia.
2. Budynki z pomieszczeniami wymagającymi ochrony przed zewnętrznym hałasem i drganiami należy chronić przed tymi uciążliwościami poprzez zachowanie odpowiednich odległości od ich źródeł, usytuowanie i ukształtowanie budynku, stosowanie elementów amortyzujących drgania oraz osłaniających i ekranujących przed hałasem, a także racjonalne rozmieszczenie pomieszczeń w budynku oraz zapewnienie izolacyjności akustycznej przegród zewnętrznych określonej w Polskiej Normie dotyczącej wymaganej izolacyjności akustycznej przegród w budynkach oraz izolacyjności akustycznej elementów budowlanych.

Do obliczenia przybliżonej izolacyjności akustycznej właściwej przegrody zewnętrznej R’_A,2 (lub R’_A,1) , dB, należy przyjmować wartości poziomu odniesienia LAeq,wew, dB, zgodnie z zasadami podanymi w PN-B-02151-3 według tablicy 2.

Tablica 2. Poziom odniesienia LAeq,wew [dB] dotyczący miarodajnego równoważnego poziomu dźwięku A, od hałasu zewnętrznego, odpowiadający klasom akustycznym (według PN-B-02151-3 oraz PN-B-02151-5)

Ochrona przed hałasem wewnętrznym bytowym powietrznym i uderzeniowym budynków jednorodzinnych w zabudowie szeregowej i bliźniaczej

Ochrona przed hałasem wewnętrznym bytowym powietrznym przenikającym do poszczególnych budynków z innych budynków przy zabudowie bliźniaczej i szeregowej

Minimalne wartości wskaźnika izolacyjności od dźwięków powietrznych R’_A,1 (lub R’_A,2) [dB], dla przegród oddzielających budynki w zabudowie bliźniaczej i/lub szeregowej od pomieszczeń do nich przyległych, odpowiadające poszczególnym klasom akustycznym podane są w tablicy 3.

Należy zwrócić uwagę na to, że dla klas AQ-3 i AQ-4 w miejsce wskaźnika R’_A,1 przyjęto wskaźnik R’_A,2 bardziej restrykcyjny w zakresie niskich częstotliwości. Hałasy niskoczęstotliwościowe są przeważnie znacznie bardziej dokuczliwe dla użytkowników, a jednocześnie coraz częściej występują w budynkach mieszkalnych. Jednoczenie jeżeli wspólna powierzchnia przegrody dzielącej pomieszczenia S, jest mniejsza niż 10 m², wymaganie, w miejsce wskaźnika R’_A,1 (R’_A,2), dotyczy wskaźnika oceny wzorcowej różnicy poziomów odpowiednio D_nT,A,1 lub D_nT,A,2

Tablica 3. Minimalne wartości wskaźnika izolacyjności od dźwięków powietrznych R’_A,1 (lub R’_A,2) [dB], przegród oddzielajacych budynki przy zabudowie bliźniaczej  i szeregowej, odpowiadające poszczególnym klasom akustycznym (według PN-B-02151-3 oraz PN-B-02151-5)

Ochrona przed hałasem wewnętrznym bytowym powietrznym przenikającym do poszczególnych pomieszczeń z innych pomieszczeń danego budynku

Dla budynków mieszkalnych, wymaganie normowe dla przegród w obrębie danego budynku dotyczy projektowego wskaźnika oceny izolacyjności akustycznej właściwej R_A,1,R, dB, nieuwzględniającego wpływu pośredniego przenoszenia dźwięków (tablica 4).

Nie określono też wymagań dla drzwi, a wymaganie dotyczy wyłącznie części pełnej ściany działowej (bez drzwi). Należy pamiętać, że drzwi są bardzo istotnymi elementami, zazwyczaj w zdecydowany sposób pogarszającymi izolacyjność akustyczną całej przegrody.

Tablica 4. Minimalne wartości wskaźnika izolacyjności akustycznej właściwej  od dźwięków powietrznych R_A,1,R [dB], przegród wewnętrznych w obrębie budynku przy zabudowie bliźniaczej  i szeregowej, odpowiadające poszczególnym klasom akustycznym (według PN-B-02151-3 oraz PN-B-02151-5)

Ochrona przed hałasem wewnętrznym bytowym uderzeniowym przenikającym do poszczególnych budynków z innych budynków przy zabudowie bliźniaczej i/lub szeregowej

W tablicy 5 podane są dopuszczalne wartości wskaźników:

• ważonego wskaźnika przybliżonego znormalizowanego poziomu uderzeniowego L’_n,w, dB, (wskaźnik poziomu uderzeniowego uwzględniający boczne przenoszenie dźwięków)

oraz

• projektowego ważonego wskaźnika znormalizowanego poziomu uderzeniowego L_n,w,R, dB, (wskaźnik odnoszący się do izolacyjności od dźwięków uderzeniowych stropu bez uwzględnienia pośredniego (również bocznego) przenoszenia dźwięków, odpowiadające poszczególnym klasom akustycznym.

Tablica  5. Dopuszczalne poziomy dźwięków uderzeniowych, wartości wskaźników L’_n,w i L_n,w,R [dB], przy wymaganiach odpowiadających poszczególnym klasom akustycznym (według PN-B-02151-3 oraz PN-B-02151-5)

Uwaga: Wymaganie dotyczy wszystkich kierunków rozprzestrzeniania dźwięku w budynku. Dotyczy także przenoszenia dźwięków z wewnętrznych stropów i wewnętrznych klatek schodowych.

Ochrona przed hałasem wewnętrznym bytowym uderzeniowym, w obrębie budynku jednorodzinnym w zabudowie bliźniaczej i/lub szeregowej

W tablicy 6 podane są dopuszczalne wartości wskaźnika projektowego ważonego wskaźnika znormalizowanego poziomu uderzeniowego L_n,w,R, dB, (wskaźnik odnoszący się do izolacyjności od dźwięków uderzeniowych stropu bez uwzględnienia pośredniego (również bocznego) przenoszenia dźwięków odpowiadające poszczególnym klasom akustycznym.

Tablica 6. Dopuszczalne poziomy dźwięków uderzeniowych, wartości wskaźnika L_n,w,R [dB], przy wymaganiach odpowiadających poszczególnym klasom akustycznym (według PN-B-02151-3 (643) oraz PN-B-02151-5)

Ochrona przed hałasem pogłosowym

W normach PN-B-02151-4 i PN-B-02151-5 nie określono wymagań ochrony przed hałasem pogłosowym w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych w zabudowie szeregowej i bliźniaczych.

Przepisy i normy dot. ochrony przed hałasem

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. 2002 nr 75 poz. 690 z późn. zmianami)

PN-B-02151-2:2018-01 Akustyka budowlana - Ochrona przed hałasem w budynkach – Część 2: Wymagania dotyczące dopuszczalnego poziomu dźwięku w pomieszczeniach.

PN-B-02151-3:2015-10 Akustyka budowlana - Ochrona przed hałasem w budynkach - Część 3: Wymagania dotyczące izolacyjności akustycznej przegród w budynkach i elementów budowlanych.

PN-B-02151-4:2015-06 Akustyka budowlana - Ochrona przed hałasem w budynkach - Część 4: Wymagania dotyczące warunków pogłosowych i zrozumiałości mowy w pomieszczeniach oraz wytyczne prowadzenia badań.

PN-B-2151-5:2017-10 Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem w budynkach. Część 5: Wymagania dotyczące budynków mieszkalnych o podwyższonym standardzie akustycznym oraz zasady klasyfikacji.