Akustyka w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych w Polsce i w Niemczech
Pomieszczenia w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych powinny być chronione przed hałasem:
- zewnętrznym przenikającym z otoczenia budynku;
- wewnętrznym bytowym (zarówno powietrznym jak i uderzeniowym);
- wewnętrznym instalacyjnym;
- a także w pewnych określonych przypadkach pogłosowym.
Użytkownicy mieszkań w budynkach wielorodzinnych najczęściej skarżą się na hałas, którego źródłem są ich sąsiedzi. Dlatego przyjęło się, że komfort akustyczny w mieszkaniach jest oceniany przede wszystkim poziomem izolacyjności akustycznej ścian między mieszkaniami i ścian oddzielających mieszkanie od korytarza lub klatki schodowej.
Wymagania izolacyjności akustycznej w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych w Polsce i w Niemczech
Obowiązujące w Polsce wymagania izolacyjności akustycznej określone są w PN-B-02151-3:2015 Akustyka budowlana - Ochrona przed hałasem w budynkach - Część 3: Wymagania dotyczące izolacyjności akustycznej przegród w budynkach i elementów budowlanych.
Dla ściany między mieszkaniami określono minimalną wartość wskaźnika R’A,1 ≥ 50 dB. Należy tu podkreślić, że znaczna część użytkowników mieszkań ze ścianami charakteryzującymi się właśnie takim poziomem izolacyjności uważa, że jest on zdecydowanie niewystarczający. Na podstawie badań przeprowadzonych w różnych krajach można przyjąć, że problem ten dotyczy aż 1/3 mieszkańców.
Dlatego w niektórych krajach wprowadzono dodatkowe, zalecane lecz nieobowiązkowe poziomy wymagań przyporządkowane do klas akustycznych. Ich spełnienie pozwala na zapewnienie znacznie lepszej izolacyjności, a przy najwyższych klasach, nawet praktycznie całkowitą ochronę przed dźwiękami dochodzącymi spoza mieszkania.
Szczegółowe wymagania izolacyjności od dźwięków powietrznych przegród wewnętrznych w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych podana jest w tablicy 3 normy PN-B-02151-3:2015. Natomiast w normie PN-B-02151-5 określono wymagania ochrony przed hałasem w budynkach mieszkalnych o podwyższonym standardzie akustycznym oraz zasady ich klasyfikacji.
Analogiczne wymagania obowiązujące w Niemczech podane są w DIN 4109-1:2018 Sound insulation in buildings - Part 1: Minimum requirements. Zalecenia określające wyższe wymagania izolacyjności akustycznej dla budynków mieszkalnych w Niemczech zawarte zostały w:
- Beiblat 2 zu DIN 4109:1989;
- VDI 4100:2012 Schallschutz im Hochbau - Wohnungen - Beurteilung und Vorschläge für erhöhten Schallschutz;
- DEGA-Empfehlung 103:2018 Schallschutz im Wohnungsbau -Schallschutzausweis
W poniższej tablicy zestawiono część z tych wymagań, dotyczących izolacyjności akustycznej ścian pomiędzy mieszkaniami oraz między mieszkaniem a klatką schodową i/lub korytarzem komunikacji ogólnej.
Polska |
Niemcy |
|||
Obowiązkowe wymagania normowe |
||||
Zapisy normowe |
Wartości przyjęte do porównania z wymaganiami wg PN (po przeliczeniu do wskaźników wg PN) |
Zapisy normowe |
||
PN-B-02151-15:2015 |
DIN 4109-1:2018 |
|||
ŚCIANA MIĘDZY MIESZKANIAMI |
||||
R’A,1 = R′w + C ≥ 50 dB |
R’A,1 = R′w + C ≥ 51 dB *) |
R′w ≥ 53 dB |
||
ŚCIANA PEŁNA (bez drzwi) MIĘDZY MIESZKANIEM a KLATKĄ SCHODOWĄ i/lub KORYTARZEM KOMUNIKACJI OGÓLNEJ |
||||
R’A,1 = R′w + C ≥ 50 dB |
R’A,1 = R′w + C ≥ 51 dB *) |
R′w ≥ 53 dB |
||
ŚCIANA Z DRZWIAMI MIĘDZY MIESZKANIEM a KLATKĄ SCHODOWĄ i/lub KORYTARZEM KOMUNIKACJI OGÓLNEJ |
||||
R’A,1 = R′w + C ≥ 30 dB |
R’A,1 = R′w + C ≥ 40 dB *) |
R′w ≥ 42 dB |
||
ŚCIANA Z DRZWIAMI MIĘDZY MIESZKANIEM a KLATKĄ SCHODOWĄ i/lub KORYTARZEM KOMUNIKACJI OGÓLNEJ |
||||
R’A,1 = R′w + C ≥ 38 dB |
R’A,1 = R′w + C ≥ 50 dB *) |
R′w ≥ 52 dB |
||
DRZWI WEJŚCIOWE DO MIESZKANIA |
||||
RA,1,R = Rw + C + 2 ≥ 30 dB |
RA,1,R = Rw + C + 5 ≥ 30 dB *) **) |
Rw ≥ 27 dB |
||
DRZWI WEJŚCIOWE DO MIESZKANIA |
||||
RA,1,R = Rw + C + 2 ≥ 35 dB |
RA,1,R = Rw + C + 5 ≥ 40 dB *) **) |
Rw ≥ 37 dB |
||
Zalecenia / wymagania nieobowiązkowe |
||||
ŚCIANA MIĘDZY MIESZKANIAMI |
||||
PN-B-02151-5:2017 |
Beiblat 2 zu DIN 4109:1989 |
|||
Klasa AQ-0 |
R’A,1 = R′w + C ≥ 50 dB |
R’A,1 = R′w + C ≥ 53 *) |
R′w ≥ 55 dB |
|
Klasa AQ-1 |
R’A,1 = R′w + C ≥ 53 dB |
|||
Klasa AQ-2 |
R’A,1 = R′w + C ≥ 56 dB |
|||
Klasa AQ-3 |
R’A,2 = R′w + Ctr ≥ 59 dB |
|||
Klasa AQ-4 |
R’A,2 = R′w + Ctr ≥ 62 dB |
|||
PN-B-02151-5:2017 |
VDI 4100:2012 |
|||
Klasa AQ-0 |
R’A,1 = R′w + C ≥ 50 dB |
|
|
|
Klasa AQ-1 |
R’A,1 = R′w + C ≥ 53 dB |
R’A,1 = R′w + C ≥ 54 ***) |
DnT,w ≥ 56 dB |
Klasa SSt I |
Klasa AQ-2 |
R’A,1 = R′w + C ≥ 56 dB |
R’A,1 = R′w + C = 57 ***) |
DnT,w ≥ 59 dB |
Klasa SSt II |
Klasa AQ-3 |
R’A,2 = R′w + Ctr ≥ 59 dB |
R’A,1 = R′w + Ctr = 59 ***) ****) |
DnT,w ≥ 64 dB |
Klasa SSt III |
Klasa AQ-4 |
R’A,2 = R′w + Ctr ≥ 62 dB |
|
|
|
PN-B-02151-5:2017 |
DEGA-Empfehlung 103:2018 |
|||
|
|
R’A,1 = R′w + C < 48 dB *) |
R′w < 50 dB |
Klasa F |
|
|
R’A,1 = R′w + C ≥ 48 dB *) |
R′w ≥ 50 dB |
Klasa E |
Klasa AQ-0 |
R’A,1 = R′w + C ≥ 50 dB |
R’A,1 = R′w + C ≥ 51 dB *) |
R′w ≥ 53 dB |
Klasa D |
Klasa AQ-1 |
R’A,1 = R′w + C ≥ 53 dB |
R’A,1 = R′w + C ≥ 54 dB *) |
R′w ≥ 56 dB |
Klasa C |
Klasa AQ-2 |
R’A,1 = R′w + C ≥ 56 dB |
R’A,1 = R′w + C = 57 dB *) |
R′w ≥ 62 dB |
Klasa B |
Klasa AQ-3 |
R’A,2 = R′w + Ctr ≥ 59 dB |
|
|
|
Klasa AQ-4 |
R’A,2 = R′w + Ctr ≥ 62 dB |
R’A,1 = R′w + Ctr = 62 dB *) ****) |
R′w ≥ 67 dB |
Klasa A |
|
|
R’A,1 = R′w + Ctr = 67 dB *) ****) |
R′w ≥ 72 dB |
Klasa A* |
Objaśnienia i uwagi do tabeli:
Jeżeli wspólna powierzchnia przegrody, S, jest mniejsza niż 10 m2, wymagania dotyczy wskaźnika oceny wzorcowej różnicy poziomów odpowiednio DnT,A,1 (DnT,A,2) zamiast R’A,1 (R’A,2).
R’A,1 = R′w + C - wskaźnik oceny przybliżonej izolacyjności akustycznej właściwej, R’, uwzględniający widmowy wskaźnik adaptacyjny C
R′w - wskaźnik ważony przybliżonej izolacyjności akustycznej właściwej, R’ (przenoszenie dźwięków przez elementy oddzielające oraz drogami bocznymi)
DnT,w - ważony wskaźnik wzorcowej różnicy poziomów DnT
DnT,A1 - ważony wskaźnik wzorcowej różnicy poziomów DnT , uwzględniający widmowy wskaźnik adaptacyjny C
DnT,A2 - ważony wskaźnik wzorcowej różnicy poziomów DnT , uwzględniający widmowy wskaźnik adaptacyjny Ctr
RA,1,R - projektowy wskaźnik oceny izolacyjności akustycznej właściwej RA,1 (wskaźnik oceny izolacyjności akustycznej właściwej, R, uwzględniający widmowy wskaźnik adaptacyjny C) określony na podstawie badań laboratoryjnych (przenoszenie dźwięków tylko przez elementy oddzielające) skorygowany o poprawkę 2 dB przyjętą ze znakiem wskazującym na pogorszenie danego parametru akustycznego (według PN-B-02151-3:2015)
Rw - wskaźnik ważony izolacyjności akustycznej właściwej, R określony na podstawie badań laboratoryjnych (przenoszenie dźwięków tylko przez elementy oddzielające)
*) Wartość widmowego wskaźnika adaptacyjnego C zależy głównie od rodzaju materiału z jakiego jest wykonana przegroda (ściana), jej konstrukcji i grubości; wskaźnik C najczęściej ma wartość od -1 dB do – 3 dB, do porównań przyjęto C = -2 dB
**) Uwzględnianie współczynnika bezpieczeństwa (poprawki) dotyczy przegród i elementów, dla których ważone wskaźniki izolacyjności akustycznej przyjmowane są na podstawie deklaracji producenta (wyników badań laboratoryjnych);
- w polskiej normie PN-B-02151-3:2015 projektowy wskaźnik oceny izolacyjności akustycznej właściwej RA,1,R jest to wskaźnik RA,1 skorygowany o poprawkę 2 dB przyjętą ze znakiem wskazującym na pogorszenie danego parametru akustycznego - uwzględnienie poprawki 2 dB oznaczane jest indeksem ( R );
- zgodnie z niemiecką normą DIN 4109-1:2018 w analogicznej sytuacji należy przyjąć współczynnik bezpieczeństwa 5 dB – pomniejszając wartość współczynnika Rw podawaną przez producenta; przy przyjmowaniu wartości wskaźnika do porównania z wartością podaną w PN-B-02151-3:2015 wartość współczynnika Rw zwiększono o 5 dB: RA,1,R = Rw + C + 5 = 32 – 2 + 5 = 35 dB
***) Przy przyjęciu głębokości pomieszczenia 3,1 m
****) Wartość widmowego wskaźnika adaptacyjnego Ctr zależy głównie od rodzaju materiału z jakiego jest wykonana przegroda (ściana), jej konstrukcji i grubości; wskaźnik Ctr najczęściej ma wartość od -3 dB do – 7 dB, do porównań przyjęto Ctr = -5 dB