Wykonawstwo murowanych ścian działowych

Ściany działowe powinny być wykonywane zgodnie z projektem. Niestety w większości projektów informacji na temat materiałów, wyrobów i sposobu wykonania ścian działowych nie ma lub są podane w bardzo ograniczonej formie.
Dlatego od kierownika budowy i od innych osób odpowiedzialnych za wykonanie ścian działowych, zależy czy wybudowane ściany spełnią wszystkie określone w projekcie i przewidziane przepisami wymagania oraz czy będzie w ten sposób zapewniony odpowiedni komfort użytkowania.

Prace przygotowawcze przed rozpoczęciem wykonywania ścian działowych

Odbiór elementów konstrukcji

Ściany działowe wykonywane są najczęściej przez firmy lub zespoły inne niż wykonujące konstrukcję budynku. Z tego względu wznoszenie ścian działowych powinno być poprzedzone odbiorem elementów konstrukcji na których będą one ustawiane oraz do których będą mocowane. Szczególnie istotne są niedokładności w poziomie stropów i belek oraz pionie ścian i słupów. Należy sprawdzić czy te elementy budynku zostały wykonane zgodnie z projektem lub wpisami do dziennika budowy oraz czy dotrzymano warunków wykonawczych.

Deklaracja właściwości użytkowych wyrobów

Przy wykonywaniu robót budowlanych powinny być stosowane wyłącznie wyroby wprowadzone do obrotu zgodnie z obowiązującymi przepisami. W deklaracjach właściwości użytkowych, które są podstawą wprowadzenia wyrobów budowlanych na rynek, producent określa zamierzone zastosowanie wyrobu. Należy zwrócić uwagę na to, aby to zamierzone zastosowanie nie wykluczało możliwości zastosowania danego wyrobu do budowania ścian działowych.

Na podstawie zamierzonego zastosowania producent deklaruje właściwości użytkowe wyrobu budowlanego. Przed zastosowaniem danego wyrobu budowlanego należy sprawdzić czy jego właściwości odpowiadają tym, jakie zostały określone przez projektanta lub wynikają z przepisów.

Składowanie materiałów

Materiały do wykonywania ścian działowych powinny być składowane w takim miejscu i w taki sposób, aby ograniczyć ryzyko ich uszkodzeń. Dlatego powinno się maksymalnie skrócić drogi transportu na budowie, a z drugiej strony ograniczyć wielokrotne przestawianie palet z wyrobami.

Dobrym rozwiązaniem jest ustawianie palet z elementami murowymi i zaprawą do wykonywania ścian działowych na stropach, wzdłuż przyszłych ścian.

Zaleca się, aby wyroby były składowane na paletach pod kapturami foliowymi zakładanymi w wytwórni przez producenta i zgodnie z jego wytycznymi. Wyroby rozpakowane (jak również w przypadku uszkodzenia folii) powinny być składowane na paletach i zabezpieczone przed deszczem (np. poprzez osłonięcie folią).

Zaleca się zapoznanie z opracowanymi przez producentów wytycznymi wykonawczymi oraz instrukcjami obsługi dotyczącymi zarówno wyrobów jak i technologii ich zastosowania.

Podstawowe zasady wykonywania murowanych ścian działowych

• Wykonywanie ścian działowych w nowych budynkach korzystnie jest rozpocząć w możliwie najpóźniejszym terminie. W żadnym przypadku nie należy przystępować do robót przed rozszalowaniem stropów i usunięciem podpór tymczasowych.
   
• Połączenie każdej ściany działowej z konstrukcją powinno być wykonane zgodnie z przyjętym w projekcie schematem statycznym, przy zastosowaniu przewidzianych w projekcie łączników oraz prawidłowym ich rozmieszczeniu. Szczeliny (na przykład szczeliny podstropowej) należy wykonać w taki sposób, aby była zapewniona możliwość odkształceń budynku (na przykład ugięcia stropów).

Przykład połączenia ściany działowej z konstrukcją za pomocą łącznika LP-30

• Do murowania ścian działowych zaleca się stosować technologie ograniczające wprowadzanie wody do budynku i wyroby o możliwie najniższej wilgotności. W ten sposób zmniejszy się skurcz w ścianach działowych i skróci czas wysychania budynku.
• Jeżeli w projekcie przyjęto klasę A wykonania robót należy bezwzględnie stosować wymagania w zakresie nadzoru i kwalifikacji personelu wykonującego ściany określone w PN-EN 1996-1-1 [1]:

- klasę A wykonania robót – gdy roboty murarskie wykonuje należycie wyszkolony zespół pod nadzorem mistrza murarskiego, stosuje się zaprawy produkowane fabrycznie, a jeżeli zaprawy wytwarzane są na budowie, kontroluje się dozowanie składników, a także wytrzymałość zaprawy, a jakość robót kontroluje inspektor nadzoru inwestorskiego,

- klasę B wykonania robót – gdy warunki określające klasę A nie są spełnione; w takim przypadku nadzór nad jakością robót może wykonywać osoba odpowiednio wykwalifikowana, upoważniona przez wykonawcę.

Należy pamiętać, że założenie przez projektanta klasy A wykonania robót, pozwala na przyjęcie w projekcie wyższej wytrzymałości muru.

• Murowane ściany działowe należy wykonywać, zachowując wszystkie wymagania i zasady obowiązujące przy wykonawstwie ścian murowanych zawarte w normach oraz instrukcjach i wytycznych producentów:
   
  • podstawową zasadą jest murowanie z zachowaniem przewiązań murarskich (patrz: przewiązanie murarskie);
  • przed nałożeniem zaprawy łączone powierzchnie należy oczyścić z zanieczyszczeń np. piasek, pył i w zależności od rodzaju materiału, stopnia jego wysuszenia oraz warunków pogodowych zwilżyć wodą;
  • zaprawę należy nakładać na całą powierzchnie wsporną elementów murowych;
  • grubość spoin powinna być dostosowana do rodzaju zaprawy i wytycznych jej producenta. Zaleca się wypełnianie zaprawą spoin pionowych, nawet przy stosowaniu elementów murowych z profilowanymi powierzchniami czołowymi (patrz: spoiny w murze);
  • w przypadku ścian, których długość jest dwa razy większa od wysokości, spoiny pionowe powinny być zawsze wypełnione zaprawą;
  • przy osadzaniu w spoinach: łączników, kotew, zbrojenia itp., należy zadbać o to, aby nie stykały się one bezpośrednio z elementami murowymi -zawsze powinny być oddzielone warstwą zaprawy od elementu murowego;
  • w przypadku gdy długość ściany przekracza maksymalne wymiary określone w PN-EN 1996-2 [N2] należy wykonać w niej dylatacje, w sposób zapewniający trwałość konstrukcji i spełnienie wymagań;
  • należy stosować się do wymagań określających wielkość i położenie bruzd i otworów. Należy używać narzędzi i technologii przewidzianych przez projektanta i producentów stosowanych wyrobów budowlanych;
  • należy przestrzegać zaleceń i instrukcji producentów wyrobów budowlanych.

Informacja opracowana na podstawie szkolenia i publikacji: Ściany działowe o konstrukcji murowej.

Przywołane normy:

[N1] PN-EN 1996-1-1 Eurokod 6 - Projektowanie konstrukcji murowych - Część 1-1: Reguły ogólne dla zbrojonych i niezbrojonych konstrukcji murowych.

[N2] PN-EN 1996-2 Eurokod 6 - Projektowanie konstrukcji murowych - Część 2: Wymagania projektowe, dobór materiałów i wykonanie murów.