Algorytm obliczania współczynnika przenikania ciepła U dla ścian
Współczynnik przenikania ciepła U jest parametrem opisującym ilość ciepła przenikającego przez przegrody termiczne jakimi są ściany. Jest on odwrotnością oporu cieplnego przegrody R, U=1/R.
Opór cieplny należy wyznaczyć dla ściany, złożonej na ogół z kilku warstw różnych materiałów (warstwy muru, izolacji, tynku).
W przypadku ścian warstwowych straty ciepła powstają również w wyniku występowania tzw. mostków termicznych, którymi są np. łączniki stalowe wiążące warstwy ściany. W obliczeniach współczynnika U uwzględnia się występowanie mostków termicznych poprzez odpowiednie korekty.
Opór cieplny warstw występujących w ścianie Ri zależy od ich grubości di oraz współczynnika przewodzenia ciepła λi, który jest podstawowym parametrem charakteryzującym właściwości cieplne materiału budowlanego (Ri = di / λi).
Podczas wykonywania obliczeń współczynnika U ważne jest prawidłowe ustalenie parametrów warstw ściany. Nieprawidłowo przyjęte mogą przyczynić się nawet do kilkunastoprocentowych odchyłek w obliczeniach, co może skutkować nieprawidłową oceną charakterystyki energetycznej obiektu (a w efekcie do większego zużycia energii od obliczonego).
Jak obliczyć współczynnik przenikania ciepła U dla ścian
Poniższy algorytm pomoże w wykonaniu prawidłowych obliczeń parametrów cieplnych ściany.
⇒ Wymagania cieplne dla ścian
określa Rozporządzenie ministra infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (WT).
UC(max) [W/(m2∙K)] |
Maksymalne wartości współczynnika przenikania ciepła UC(max) określona w rozporządzeniu WT (par. 328) zobacz > |
UC(max) ≥ UC |
Zgodnie z rozporządzeniem WT (zał. 2) Uc - współczynnik przenikania ciepła dla ściany uwzględniający poprawki ze względu na pustki powietrzne w warstwie izolacji oraz łączniki mechaniczne przechodzące przez warstwę izolacyjną. |
⇒ Obliczenia: Sprawdzenie spełnienia wymagań: zgodnie normą z PN-EN ISO 6946:2017.
1. | ||
UC = U + ΔUg + ΔUf [W/(m2∙K)] |
gdzie: U - współczynnik przenikania ciepła, ΔUg - poprawka na nieszczelności w warstwie izolacji, ΔUf - poprawka na łączniki mechaniczne. |
|
2. |
Obliczenie współczynnika przenikania ciepła U |
|
U = 1 / RT [W/(m2∙K)] |
gdzie: RT - całkowity opór cieplny przegrody. |
|
Obliczoną wartość współczynnika przewodzenia ciepła U należy zaokrąglić w „górę”, nie więcej niż do dwóch miejsc po przecinku lub trzech cyfr znaczących. | ||
2.2. | Całkowity opór cieplny przegrody RT jako płaskiego komponentu budowlanego składającego się z warstw jednorodnych cieplnie. | |
RT = Rsi + R1 + R2 + … +Rn + Rse [m2∙K/W] |
gdzie: Rsi - opór przejmowania ciepła na wewnętrznej powierzchni, w przypadku poziomego kierunku strumienia ciepła Rsi = 0,13 m2∙K/W, Ri - opory cieplne warstw jednorodnych, Rse - opór przejmowania ciepła na zewnętrznej powierzchni, w przypadku poziomego kierunku strumienia ciepła Rse = 0,04 m2∙K/W. |
|
Obliczoną wartość oporu cieplnego należy zaokrąglić „w dół”, czyli z niedomiarem. | ||
2.2.1. | Opory cieplne Ri warstw jednorodnych i (i = 1 … n) zależne od ich grubości di oraz obliczeniowego współczynnika przewodzenia ciepła λi (λdesign) materiału z którego ta warstwa jest wykonana. | |
Ri = di / λi [m2∙K/W] |
gdzie: di - grubość warstwy [m], λi - obliczeniowy współczynnik przewodzenia ciepła [W/(m∙K)]. |
|
3. |
Poprawka na nieszczelności w warstwie izolacji (pustki powietrzne) ΔUg W/(m2∙K). |
|
W/(m2∙K)] |
gdzie: ΔU” - stopień nieszczelności [W/(m2∙K)], Rl - Opór cieplny warstwy zawierającej nieszczelności Rl [m2∙K/W], RT,h - całkowity opór cieplny elementu bez uwzględniania mostków cieplnych [m2∙K/W]. |
|
3.1. | Stopień nieszczelności ΔU’’ [W/(m2∙K)] | |
ΔU’’ = 0,00 gdy nie ma nieszczelności przechodzących przez całą warstwę izolacji i nie jest możliwa cyrkulacja powietrza po cieplejszej stronie izolacji (poziom 0), ΔU’’ = 0,01 gdy nieszczelności mogą przechodzić przez całą warstwę izolacji, ale nie powodują cyrkulacji powietrza między ciepłą i zimną stroną izolacji (poziom 1), ΔU’’ = 0,04 gdy nieszczelności mogą przechodzić przez całą warstwę izolacji i występuje ryzyko cyrkulacji powietrza pomiędzy ciepłą i zimną stroną izolacji (poziom 2). |
||
4. | ||
Poprawki tej nie należy uwzględniać w przypadku:
Poniższa procedura nie ma zastosowania w przypadku gdy końce łącznika stykają się z blachami metalowymi. Wpływ takich łączników należy obliczać za pomocą programów komputerowych lub przyjmować z katalogów mostków termicznych. |
||
[W/(m2∙K)] |
gdzie: α - współczynnik, λf - współczynnik przewodzenia ciepła łącznika [W/(m∙K)], Af - pole przekroju poprzecznego jednego łącznika [m2]. nf - liczba łączników na [m2], d0- grubość warstwy izolacji zawierającej łącznik [m], Rl - Opór cieplny warstwy zawierającej nieszczelności Rl [m2∙K/W], RT,h - całkowity opór cieplny elementu bez uwzględniania mostków cieplnych [m2∙K/W]. |
|
0,8 - łącznik całkowicie przebija warstwę izolacji wg PN-EN ISO 6946:2017 |
Maksymalne wartości współczynnika przenikania ciepła Uc(max) aktualnie obowiązujace
Tablica: Maksymalne wartości współczynnika przenikania ciepła UC(max) określone w rozporządzeniu WT (par. 328)
Rodzaj przegrody (ściany) i temperatura |
Współczynnik przenikania ciepła UC (max)W/m2K |
|
od 1 stycznia 2017 r. |
od 1 stycznia 2021 r. |
|
Ściany zewnętrzne:
|
0,23 |
0,20 |
Ściany wewnętrzne:
|
0,30 |
0,30 |
Ściany przyległe do szczelin dylatacyjnych
|
0,70 1,00 |
0,70 1,00 |
Ściany nieogrzewanych kondygnacji podziemnych |
bez wymagań |
bez wymagań |
Pomieszczenie ogrzewane- pomieszczenie, w którym na skutek działania systemu ogrzewania lub w wyniku bilansu strat i zysków ciepła utrzymywana jest temperatura, której wartość została określona w § 134 ust. 2 rozporządzenia WT ti - temperatura pomieszczenia ogrzewanego zgodnie z § 134 ust. 2 rozporządzenia WT. |