Struktura produkcji energii w Polsce i pozostałych krajach UE
Energia produkowana w Unii Europejskiej pochodzi głownie z odnawialnych źródeł energii i biopaliw. W Polsce dominują stałe paliwa kopalne, czyli głownie węgiel, a pod względem udziału OZE w strukturze produkcji energii, zajmujemy przedostatnie miejsce wśród 28 krajów unijnych.
Żaden kraj w Unii Europejskiej nie jest samowystarczalny pod względem energetycznym. Ponad połowa dostępnej w UE energii brutto pochodzi z źródeł importowanych. Do Unii importowane są głównie produkty ropopochodne i gaz ziemny.
Na podstawie danych Eurostatu prześledzimy produkcję energii w Polsce i innych krajach Unii Europejskiej. Głównym źródłem produkowanej w UE energii są odnawialne źródła i biopaliwa (OZE), których udział w 2019r. w produkcji ogółem wyniósł 32,8%, w następnej kolejności jest energia jądrowa 28,4%, stałe paliwa kopalne 14%, gaz ziemny 11,7% oraz produkty ropopochodne 10,3%.
Jak na tym tle wygląda struktura produkcji energii w Polsce pokazuje poniższy wykres. Trzy czwarte produkowanej w Polsce energii pochodzi ze stałych paliw kopalnych.
Porównanie struktury produkcji energii w Polsce i Unii Europejskiej
Największym producentem energii w Unii Europejskiej jest Francja, wytwarza 18,1% energii produkowanej w UE. Głównym jej źródłem jest energia jądrowa, która w 2019r. stanowi 77,6% całkowitej krajowej produkcji energii. Ponad 20% stanowi energia produkowana z odnawialnych źródeł energii i biopaliw.
Francja jest największym producentem energii jądrowej w Unii Europejskiej, a jej produkcja to niemal połowa energii jądrowej wytworzonej w UE. Energię jądrową w 2019r. produkowało 14 państw członkowskich UE. Drugim po Francji producentem energii jądrowej są Niemcy (9,2%), następnie Szwecja (7,7%), Hiszpania (7,2%), Wielka Brytania (6,3%), Belgia (5,4%).
W krajowej produkcji, energia jądrowa odgrywa istotną rolę w takich krajach jak: Belgia (71,1% energii wytwarzanej w kraju), Słowacja (58,3%), Szwecja (43,9%), Hiszpania (43,5%), Słowenia (40,7%), Węgry (38,1%) oraz Bułgaria (36,8%), Finlandia (29,5%) i Czechy (29,2%).
Wielkość produkcji energii w państwach członkowskich UE w 2019r. [TOE]
Udział Wielkiej Brytanii w produkcji energii UE to 16,4% a Niemiec 14,3%. Struktura wytwarzanej energii w tych krajach znacząco się różni. W Wielkiej Brytanii 44,3% wytworzonej produkcji powstało w 2019r. z produktów ropopochodnych, 28% z gazu ziemnego, 14,4% z odnawialnych źródeł energii i biopaliw, 10,9% z energii jądrowej oraz 1,2% z stałych paliw kopalnych.
W Niemczech głównym źródłem produkowanej energii są odnawialne źródła energii i biopaliwa (43,5%), na drugim miejscu stałe paliwa kopalne (27%), następnie energia jądrowa (18,3%) oraz ok. 3-4% gaz ziemny i produkty ropopochodne.
Polska jest czwartym w kolejności producentem energii w UE, a nasz udział to 8,0%. Na tle innych krajów wyróżniamy się wysokim udziałem stałych paliw kopalnych (głównie węgla), które są źródłem 74,7% wytworzonej energii w naszym kraju. Polska produkuje energię ze źródeł odnawialnych i biopaliw, których udział w krajowej produkcji to 16% oraz z gazu ziemnego (5,8%) i produktów ropopochodnych (1,7%).
Polska jest największym producentem węgla w Unii Europejskiej, a nasza produkcja w 2019r. stanowiła 42,8%. Stałe paliwa kopale wydobywane były w 2019r. w 10 państwach członkowskich Unii Europejskiej. Drugą pozycję pod względem wielkości produkcji węgla zajmują Niemcy, a ich udział w produkcji w UE to 27,5%, następnie Czechy (12,9%), Grecja (5%), Bułgaria (4,5%), Rumunia (3,3%) oraz Wielka Brytania (1,4%), Węgry (1,0%), Słowenia (0,9%) i Słowacja (0,3%).
Stałe paliwa kopalne stanowią istotne źródło produkowanej energii poza Polską również w Grecji (61% krajowej produkcji energii), Czechach (49,6%), Bułgarii (40%), Niemczech (27%), Słowenii (26,4%).
Gaz ziemny jest głównym źródłem energii produkowanej w Holandii (72,3%), stanowi też ponad połowę produkowanej energii w Irlandii (51,8% w 2019r.).
Największym producentem gazu ziemnego w UE jest Wielka Brytania – 39,4% produkcji UE, następnie Holandia (27,8%) oraz Rumunia (9,6%) i Niemcy (4,6%).
Ropa naftowa jest głównym źródłem energii produkowanej w Danii (41,2%), chociaż jej udział w produkcji unijnej to 6,7%. Znacznie większy udział ma Wielka Brytania 70,4%, jest to też podstawowe źródło produkowanej energii w tym kraju (44,3%).
Podstawowym źródłem produkowanej w Unii energii są odnawialne źródła i biopaliwa. We wszystkich 28 państwach UE ich udział w 2019r. wynosił 32,8%, a dla 19 państw strefy euro (EU-19) udział OZE osiągnął 40%. Wśród państw unijnych największy udział energii powstającej z OZE jest w Niemczech (18,9%), w następnej kolejności we Francji (11,3%), we Włoszech (11,2%), w Szwecji (8,2%), w Hiszpanii (8%) i w Wielkiej Brytanii (7,2%). Pomimo iż Wielka Brytania jest na szóstym miejscu w UE pod względem wielkości produkcji energii ze źródeł odnawialnych, to w strukturze wytwarzanej energii w tym kraju OZE stanowi zaledwie 14,4% - co sytuuje ten kraj na ostatnim miejscu w UE.
Przedostatnie miejsce w UE zajmuje Polska, nasz udział OZE w energii wytwarzanej w kraju to 16%.
Na Macie cała energia (100%) wyprodukowana pochodzi z OZE, chociaż jej wielkość w bilansie UE jest znikoma i stanowi zaledwie 0,2%. Malta należy do najbardziej uzależnionych od importu energii krajów w UE, tylko niecałe 3% dostępnej energii jest produkowane w tym kraju, reszta pochodzi z importu. Na Łotwie niemal cała energia wytwarzana powstaje również z OZE (99,5%), a jej udział w produkcji energii ze źródeł odnawialnych w UE to 1,2%.
Poza Maltą i Łotwą źródła odnawialne i biopaliwa są dominującym źródłem produkowanej energii w takich krajach jak: Portugalia (97,5% produkcji krajowej), Cypr – 97,5%, Luksemburg – 83,6%, Austria – 82,9%, Litwa – 81,1%, Włochy – 73,4%, Finlandia – 62,8%, Chorwacja – 58,5%, Hiszpania – 55,2%, Szwecja – 53,9%, Niemcy – 43,5 i Estonia – 38%.
Struktura produkcji energii w krajach Unii Europejskiej [%]
Udział energii jądrowej w strukturze produkcji energii w krajach UE
Udział stałych paliw kopalnych w strukturze produkcji energii w krajach UE
Udział gazu ziemnego w strukturze produkcji energii w krajach UE
Udział produktów ropopochodnych w strukturze produkcji energii w krajach UE
Udział OZE w strukturze produkcji energii w krajach UE
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Eurostatu