Powierzchnia mieszkania w Polsce poniżej średniej w UE

Na ile powierzchnia polskich mieszkań odbiega od średniej unijnej? W którym państwie europejskim są największe mieszkania? Czy powierzchnia użytkowa mieszkań własnych różni się od tych wynajmowanych? Jaką powierzchnią mieszkalną cieszą się rodziny z dziećmi w Europie?

Spis powszechny ludności i mieszkań przeprowadzony w roku 2011 dotyczył całej Europy. Po raz pierwszy prawodawstwo europejskie określiło szczegółowo zestaw zharmonizowanych wskaźników i danych, które pozwalają na porównania między krajami. Następny taki spis zostanie przeprowadzony w roku 2021.  

Bazując na danych z ostatniego spisu można porównać wielkość mieszkań (domów), w jakich żyją Europejczycy, czyli powierzchnię użytkową, jaką dysponują. Niestety nie ma danych dotyczących Wielkiej Brytanii, które można by zestawić z innymi krajami.

Średnia wielkość mieszkania w Europie

Średnia powierzchnia użytkowa mieszkania dla 28 krajów Unii Europejskiej wynosi 96 m². Jest wyższa od średniej dla tak zamożnych krajów jak Niemcy czy Francja. Kto podnosi średnią?

Okazuje się, że największe mieszkania (domy) mają Cypryjczycy, którzy średnio dysponują 141,4 m² powierzchni użytkowej. Nieco mniejsze mieszkania są w Luksemburgu (131,1 m²), w Belgii (124,3 m²), Norwegii  (123,2 m²), Danii  (118,1 m²)  i Szwajcarii (117,1 m²).

Na drugim biegunie jest Rumunia, gdzie przeciętna powierzchnia mieszkania jest ponad dwukrotnie niższa od średniej w UE i wynosi zaledwie 43,9 m². Rumunia wyróżnia się na tle innych krajów europejskich. Następne w kolejności wśród najmniejszych mieszkań są Łotwa i Litwa, ich powierzchnia jest o prawie 20 m² większa niż w Rumunii.

Średnia powierzchnia mieszkania w Polsce 75,2 m², odbiega od średniej unijnej o 20 m². Mniejsze mieszkania od nas oprócz trzech wyżej wymienionych państw mają jeszcze Bułgarzy i Estończycy.  Niemal identyczną powierzchnią mieszkalną dysponują Węgrzy (75,6 m²).

  Powierzchnia użytkowa mieszkań w Europie

Czy mieszkania własne są większe od wynajmowanych w Europie?

Czy status własnościowy nieruchomości mieszkaniowej ma wpływ na powierzchnie użytkową? W absolutnej większości krajów w Europie mieszkania wynajmowane są mniejsze.  Jedynym wyjątkiem jest Szwecja, gdzie mieszkania wynajmowane po obniżonej cenie mają średnią powierzchnie 131,4 m² i są największe w tym kraju.

Porównując wielkość mieszkań (domów) będących własnością użytkowników w zależności od obciążenia hipoteką bądź kredytem mieszkaniowym można stwierdzić, że w większości krajów nieruchomości obciążone są większe od tych bez hipoteki czy kredytu.  Przeciętna nieruchomość własna bez hipoteki w Unii Europejskiej ma powierzchnię 97,0 m², a taka z obciążeniem hipotecznym 119,7 m². W Polsce odpowiednio wielkości te wynoszą 80,4 m² i 88,1 m².

W Rumunii obciążenie nieruchomości nie wpływa na powierzchnię użytkową mieszkania, a we Włoszech różnica wynosi zaledwie 1 m². Są też kraje gdzie nieruchomości bez obciążeń hipotecznych są większe np. Luksemburg, a różnica wynosi prawie 10 m².

Średnia wielkość mieszania (domu) wynajmowanego w UE w cenach rynkowych wynosi 74,5 m², a takiego wynajmowanego w cenach obniżonych 78,6 m². Mieszkanie wynajmowane w cenach rynkowych jest mniejsze, dotyczy to większości krajów, wyłamują się z tej reguły jedynie Dania i Irlandia. Wynajmowane przez Polaków mieszkania należą do jednych z najmniejszych. Mieszkanie wynajmowane w cenach rynkowych ma przeciętną powierzchnię 45,7 m², wynajmowane w obniżonej cenie 52,5 m². Jeszcze mniejsze mieszkania wynajmowane są na Łotwie, Litwie i w Rumunii.

Powierzchnia użytkowa mieszkań w Europie wg statusu własności	Powierzchnia użytkowa mieszkań w Europie wg rodzaju wynajmu

Czy lokalizacja ma wpływ na średni metraż mieszkania w Europie?

Zapewne ze względu na cenę gruntów i samych nieruchomości mieszkaniowych, te zlokalizowane na wsi są większe od tych w dużych miastach. Pomiędzy plasują się nieruchomości zlokalizowane w mniejszych miastach i na przedmieściach dużych miast.

Taka prawidłowość dotyczy większości krajów. Średnia wielkość mieszkania dla 28 krajów Unii Europejskiej wynosi w mieście 89,1 m², w miastach i na przedmieściach 99,1 m², a na obszarach wiejskich 109 m².  

Największe mieszkania w mieście są na Cyprze (138,4 m²), a najmniejsze w Rumunii (41,7 m²). Te dwa państwa znajdują się na przeciwnych biegunach również w kategorii mieszkań zlokalizowanych w małych miastach i na przedmieściach – na Cyprze (141,3 m²), a w Rumunii 45,1 m². Rumunia tak bardzo odbiega od standardów unijnych że również w kategorii mieszkań zlokalizowanych na wsi ma najmniejsze mieszkania (45,1 m²), największe mieszkania  zaś są  w Luksemburgu (150,3 m²), Cypr jest na drugim miejscu (148 m²).

W Polsce różnica przeciętnej powierzchni mieszkań zlokalizowanych w mieści i na wsi wynosi niemal 30 m², jeszcze większa różnica, bo 46 m² występuje w Austrii i Luksemburgu. Najmniejsza różnica między miastem a wsią dotyczy nieruchomości mieszkaniowych w Bułgarii – zaledwie 1,1 m².

Powierzchnia użytkowa mieszkań w Europie wg lokalizacji

Wielkość mieszkania a skład gospodarstwa domowego w Europie

Publikowane przez Eurostat dane pozwalają na porównanie wielkości nieruchomości mieszkaniowych zajmowanych przez jednoosobowe gospodarstwa domowe, gospodarstwa domowe składające się z pary dorosłych osób oraz przez gospodarstwa domowe pod opieką, których są dzieci i gospodarstwa bez dzieci.  Za dzieci uznaje się osoby w wieku poniżej 18 lat, a także osoby nieaktywne zawodowo w wieku 18-24 lata pozostające na utrzymaniu, zamieszkujące z co najmniej jednym z ich rodziców.

Najmniejszą powierzchnię użytkową, bez względu na lokalizację, mają do dyspozycji osoby mieszające samotnie.  Średnia dla UE to 76,6 m², najmniejsze mieszkania single mają w Rumunii (36,5 m²), największe zaś w Luksemburgu (101,4 m²). W Polsce mieszkania singli mają średnio 54,6 m².  Jak widać różnice są znaczące, lokalizacja (miasto – wieś) nie wpływa w większym stopniu na te wielkości.

Pary – gospodarstwa domowe 2 osobowe – średnia powierzchnia ich mieszkań wynosi w UE 100,3 m². Dla porównania w Polsce jest to 69,5 m², najmniejsze mieszkania pary zajmują już tradycyjnie w Rumunii (43,1 m²), największe w Luksemburgu 140,2 m². Mieszkania par zlokalizowane w mieście są o ponad 10 m² mniejsze od tych w małych miastach i na przedmieściach i na obszarach wiejskich.

Rodziny bez dzieci - w zasadzie gospodarstwa domowe bez dzieci, w tym również jednoosobowe – dysponują nieruchomościami mieszkaniowymi o powierzchni średniej w UE 90,4 m², w Polsce 67,6 m².  Najmniejsze mieszkania zajmowane przez gospodarstwa bez dzieci są w Rumunii 41,4 m² a największe na Cyprze – 122,3 m².

Gospodarstwa domowe z dziećmi dysponują największą powierzchnią mieszkaniową, średnia dla UE to 109,7 m².  Rodzina z dziećmi w Rumunii może liczyć na 47,8 m², to o ponad 6 m² więcej niż rodzina bez dzieci – jest to najniższa średnia w UE.  Największymi mieszkaniami rodziny z dziećmi cieszą się na Cyprze (171,7 m²) – średnia dla tego kraju, a rodziny mieszkające na wsi aż 185,4 m².

W Polsce rodzina z dziećmi mieszka na 87,6 m², nieruchomości w mieście mają 70,5 m², w małych miastach i na przedmieściach 87,5, a na obszarach wiejskich 101,8 m².  

Powierzchnia mieszkań w Europie zlokalizowanych w mieście	Powierzchnia mieszkań w Europie w miastach i na przedmieściach	Powierzchnia mieszkań w Europie zlokalizowanych na wsi

źródło: opracowanie własne na podstawie danych Eurostat