Ile zarabiają Polacy, a ile Europejczycy?

Jak różnią się zarobki Polaków od zarobków innych Europejczyków? Gdzie w Europie zarabia się najwięcej? Czy w budownictwie zarabia się lepiej czy gorzej niż w innych sektorach gospodarki? Jak zmieniają się wynagrodzenia wraz ze stażem pracy? Czy wyższe wykształcenie to wyższe zarobki?

Poziom płacy minimalnej w Europie w 2018r.

Eurostat publikuje dane o wysokości płac minimalnych dwa razy w roku, odnoszą się one do stanu na dzień 1 stycznia i 1 lipca każdego roku.
Krajowa płaca minimalna w zależności od państwa jest ustalana dla stawki godzinowej, tygodniowej lub miesięcznej często po konsultacjach z partnerami społecznymi lub w drodze porozumienia międzysektorowego. Jest zapisana i egzekwowana przepisami prawa danego państwa. Eurostat dokonuje niezbędnych przeliczeń aby dane były porównywalne i przedstawia jako miesięczne płace minimalne brutto.

W 2018r. krajowa płaca minimalna obowiązywała w 22 na 28 państw członkowskich UE.  Płaca minimalna nie obowiązuje w Austrii, na Cyprze, w Danii, Finlandii i Szwecji, we Włoszech oraz w trzech państwach EFTA: Islandii, Norwegii i Szwajcarii. Na Cyprze płace minimalne są ustalane przez rząd dla poszczególnych zawodów. W Austrii,  Danii, Finlandii, Szwecji i we Włoszech, a także w Islandii, Norwegii i Szwajcarii płace minimalne są ustalane na mocy porozumień zbiorowych.

Obowiązująca od 1 stycznia 2018r. płaca minimalna w Polsce w wysokości 2100 PLN, a po przeliczeniu 503 EUR, plasuje nas w środku europejskich stawki państw, które takie płace określają.  Najniższą płace minimalną mają Bułgarzy 261 EUR, druga w kolejności Litwa to już 400 EUR, Rumunia – 408 EUR.  Najwyższa płaca minimalna w wysokości 1999 EUR obowiązuje w Luksemburgu - prawie 4-krotnie wyższa od ustalonej w Polsce. Wysokie płace minimalne w porównaniu z naszymi obowiązują w Irlandii – 1614 EUR, Holandii – 1578 EUR, Belgii – 1563 EUR, Francji – 1498 EUR, w Niemczech – 1498 EUR oraz Wielkiej Brytanii – 1401 EUR.

Na wykresie poniżej oprócz obowiązujących płac minimalnych w poszczególnych krajach pokazano również jak zmienił się poziom tych płac w porównaniu do roku 2004. Na pierwszy rzut oka widać, że w krajach gdzie płace minimalne są niskie ich wzrost był wyraźnie wyższy niż w krajach o stosunkowo wysokich płacach minimalnych. Najwyższy, bo niemal 6-krotny wzrost zanotowano w Rumunii, o 325% wzrosła płaca minimalna w Bułgarii, na Łotwie o 261,5%.

W Polsce od roku 2004 płaca minimalna wzrosła o blisko 190% z 175 EUR w 2004r. do 503 EUR w 2018r.
W Luksemburgu, gdzie płaca jest aktualnie najwyższa, zanotowano wzrost 42,5%, jeszcze niższy w Belgii – 31,7%, w Holandii – 24,8%, we Francji – 23,3%, a najniższy w Grecji zaledwie 8,4%.

Poziom płac minimalnych prezentowany w euro pokazuje znaczne różnice, najwyższa płaca minimalna w Luksemburgu jest blisko 8-krotnie wyższa od najniższej w Bułgarii. To nie odzwierciedla rzeczywistych poziomów siły nabywczej tych płac w danym kraju.

Aby wyeliminować różnice w poziomach cen między państwami członkowskimi Eurostat publikuje dane według umownej jednostki statystycznej tzw. Standardu Siły Nabywczej PPS.

Zgodnie z tymi danymi najniższa płaca jest nie całe 3-razy niższa od najwyższej. Różnice między państwami są znacznie mniejsze. Wzrost poziomu płacy minimalnej liczonej w PPS w ciągu ostatnich kilkunastu lat od roku 2004 nadal jest wyższy w krajach o niższych płacach minimalnych, na tle pozostałych państw jeszcze bardziej wybija się Rumunia ze wzrostem o 373,2% i Bułgaria – wzrost o 255,1%.

Innym sposobem na ocenę poziomu płacy minimalnej jest porównanie jej ze średnim miesięcznym wynagrodzeniem brutto w danym kraju.

Eurostat przeprowadza badanie struktury wynagrodzeń co cztery lata, ostatnie było w 2014r. Stąd można uzyskać informacje o wysokości średnich miesięcznych wynagrodzeń brutto. Dla celów statystycznych zakres danych ograniczono do osób w wieku 21 lat i więcej, pracujących w pełnym wymiarze czasu pracy w przedsiębiorstwach zatrudniających co najmniej 10 pracowników (z wyjątkiem administracji publicznej, obrony narodowej) bez wynagrodzeń za nadgodziny i pracę w systemie zmianowym.

Aby sprawdzić jak kształtuje się wysokość płacy minimalnej w stosunku do średnich miesięcznych wynagrodzeń brutto można porównać dane dotyczące roku 2014.

Płaca minimalna liczona w euro stanowiła 41,2% średniego miesięcznego wynagrodzenia w Polsce w 2014r. Poziom powyżej 50% odnotowano we Francji – 52,1% i w Holandii – 50,0%. Największe różnice między płacą minimalną a średnią występują w Estonii, w Czechach, Chorwacji, Słowacji i w Hiszpanii.

Wzrost płac minimalnych w EUR w Polsce i innych państwach europejskich w latach 2004 - 2018	Poziom płac minimalnych w PPS i ich wzrost w Polsce i innych państwach europejskich w latach 2004 - 2018

Porównanie płacy minimalnej do średnich miesięcznych wynagrodzeń w Polsce i innych krajch europejskich

Średnie stawki godzinowe brutto

Wysokość minimalnych płac Eurostat monitoruje co pół roku, ale obszerny przegląd zarobków przeprowadzany jest co cztery lata. Ostatni był w roku 2014, następny będzie w roku bieżącym, a na przedstawienie wyników Eurostat ma dwa lata czyli poznamy je prawdopodobnie w 2020r.

Przegląd zarobków obejmuje między innymi informacje o średnich stawkach za godzinę, wynagrodzeniach miesięcznych i rocznych, otrzymywanych rocznych bonusach, kosztach pracy i wysokości płaconych podatków.

Podane poniżej informacje dotyczą roku 2014 a jeżeli jest inaczej będzie to podane.

Średnie wynagrodzenie za godzinę pracy osób zatrudnionych na pełnym etacie dla 28 krajów Unii Europejskiej wynosiło 15,63 EUR, w strefie euro było nieco wyższe 16,85 EUR. Polska pod względem wysokości godzinowych stawek za pracę znajduje się na 8 miejscu od końca. Średnia godzinowa stawka w wysokości 5,65 EUR jest ok. trzykrotnie niższa niż średnia dla UE. Niższe od nas wynagrodzenie godzinowe występuje w Słowacji - 5,4 EUR, Czechach – 5,39 EUR, na Węgrzech – 4,57 EUR, na Łotwie – 4,43 EUR, Litwie – 3,91 EUR, w Rumunii – 2,83 EUR, a najniższe w Europie w Bułgarii – 2,37 EUR.

Na przeciwległym końcu z najwyższymi stawkami wynagrodzeń za godzinę są: Szwajcaria – 35,05 EUR i Norwegia – 32,95 EUR. Jak widać różnica między najwyższą a najniższą stawą jest prawie 15-krotna.

Jeszcze większe różnice występują dla mediany liczonej w euro, tu rozpiętość kształtuje się od 1,7 EUR w Bułgarii do 30,45 EUR w Szwajcarii czyli niemal 18 razy więcej.

Te same dane po uwzględnieniu różnic w poziomach cen i przeliczeniu na Standard Siły Nabywczej PPS nie wykazują już tak drastycznych różnic. Średnie wynagrodzenie godzinowe w Bułgarii (kraju o najniższej stawce) wynosi 4,95 PPS jest ono prawie 5-krotnie niższe od średniej stawki za jaką pracują Szwajcarzy (23,54 PPS).

Średnia stawka dla Unii Europejskiej to 15,12 PPS. Po uwzględnieniu siły nabywczej naszej gospodarki przesunęliśmy się na 11 pozycję od końca ze średnim wynagrodzeniem 10,13 PPS za godzinę pracy. Mediana, czyli wartość środkowa dla Polski to 7,71 PPS.

Poniżej w tabelach zamieszczono dane na temat średnich stawek godzinowych w PPS zatrudnionych w przemyśle i budownictwie według wybranych profesji i porównanie ich do wartości średniej.

W Polsce najniższe wynagrodzenie za godzinę otrzymują osoby zatrudnione w sprzedaży i usługach, wynosiło ono w 2014r. 5,7 PPS co daje 62% średniej stawki godzinowej dla zatrudnionych w przemyśle i budownictwie w Polsce. Około 8 PPS zarabiają osoby sklasyfikowane jako rzemieślnicy (7,6 PPS), wykwalifikowani pracownicy fizyczni (7,8 PPS), pracownicy biurowi (7,9 PPS) i monterzy maszyn i urządzeń (8,1 PPS), w porównaniu do średniej stawki te kształtują się na poziomie od 82% do 87%.  Technicy i średni personel mogą liczyć na godzinowe stawki w granicach 10,4 PPS, a profesjonaliści 12,9 PPS, obie grupy otrzymują wynagrodzenia powyżej średniej stawki godzinowej odpowiednio o 12% i 40%.  Najwyższe wynagrodzenie w przeliczeniu na stawkę godzinową otrzymuje kadra managerska – 20,2 PPS, ponad dwukrotnie więcej niż średnia dla osób zatrudnionych w przemyśle i budownictwie.

Średnie stawki godzinowe Polaków są niższe od średnich dla UE 28 ale różnice dla poszczególnych profesji są zróżnicowane. Najbardziej od średniej unijnej odbiegają stawki pracowników biurowych – są niższe o 44%, podobnie osób zatrudnionych w sprzedaży i usługach (43,9%), profesjonalistów o 42,3%, techników i średniego personelu o 41,4%, rzemieślników o 38,4%, wykwalifikowanych pracowników fizycznych o 34,9%. W najmniejszym stopniu różnią się zarobki kadry managerskiej – są niższe w stosunku do średniej UE o 28,1%.

Godzinowe stawki wynagrodzeń pracowników zatrudnionych na pełny etat w EUR	Godzinowe stawki wynagrodzeń pracowników zatrudnionych na pełny etat w PPS

Średnie wynagrodzenie godzinowe zatrudnionych w przemyśle i budownictwie wg wykonywanych profesji w PPS

Porównanie średnich wynagrodzeń godzinowych w przemyśle i budownictwie wg wybranych profesji do średniej w danym kraju

Roczne zarobki brutto w Europie

Zarobki brutto obejmują wynagrodzenie wypłacane bezpośrednio przez pracodawcę, przed odliczeniem podatków i składek na ubezpieczenie społeczne. Uwzględnia się wszystkie premie, niezależnie od tego, czy są regularnie wypłacane (trzynaste lub czternaste pensje, dodatki wakacyjne, udziały w zyskach, ekwiwalent za niewykorzystany urlop, okazjonalne prowizje itp.).

Dane zostały zebrane od firm zatrudniających 10 i więcej pracowników.

Gdzie roczne zarobki są najwyższe?

Ze względu na wysokość rocznych zarobków brutto średnia osiągana przez Polaków 11 577 EUR stawia nas na 6 pozycji od końca. Niższe zarobki roczne od nas w 2014r. osiągali Łotysze – 10 714 EUR, Węgrzy – 10 328 EUR, Litwini – 8 822 EUR, Rumuni – 6 672 i najniższe w Europie Bułgarzy – 5 756 EUR.  Średnia wysokość rocznych zarobków dla 28 państw UE wynosi 33 545 EUR, a w strefie euro 36 333 EUR. 

Na drugim biegunie krajów, których mieszkańcy zarabiają najwięcej w ciągu roku jest Szwajcaria – 72 134 EUR, Luksemburg – 59 009 EUR, Norwegia – 58828 EUR, Dania – 55 237 EUR.

Przeliczenie naszych zarobków według Standardu Siły Nabywczej PPS poprawia pozycję Polski o cztery pozycje pod względem wysokości rocznych zarobków i plasuje nas wyżej od Estończyków, Słowaków, Czechów i Chorwatów (w porównaniu do zarobków w euro).  Średnie roczne zarobki brutto w Polsce – 20 735 PPS są o 38% niższe od średniej dla 28 krajów Unii Europejskiej i o 42% niższe w stosunku do krajów strefy euro.

Najwyższe zarobki po przeliczeniu na PPS uzyskują Luksemburczycy – 48 997 PPS, w następnej kolejności Szwajcarzy – 48 455 PPS, Belgowie – 42 048 PPS i Niemcy – 40 332 PPS.

Różny jest udział rocznych bonusów i dodatków do wynagrodzeń w poszczególnych krajach. W Irlandii wykazano najmniejsze bonusy roczne, które stanowią zaledwie 0,03% uzyskanych zarobków. Niewielkie bonusy roczne otrzymują Holendrzy – 0,3%, Szwedzi – 1,5%, Duńczycy – 2,0%, Norwegowie – 2,1%, Chorwacji – 2,2%.  Najwyższe roczne dodatki do zarobków otrzymują Austriacy, stanowią one 16,1% rocznych zarobków, Portugalczycy – 15,4%, Włosi – 13,2%.

Przeciętny udział rocznych bonusów w zarobkach Polaków to 6,8%, a średnia dla UE 28 to 7,2%.

Roczne zarobki brutto w EUR i udział w nich rocznych bonusów	Roczne zarobki brutto w PPS i udział w nich rocznych bonusów

Zróżnicowanie wynagrodzenia ze względu na płeć w Europie

Analiza wysokości wynagrodzeń kobiet i mężczyzn pokazuje, że kobiety zarabiają mniej. Różnice w zarobkach rocznych wahają się od 5,9% w Rumunii do 29,8% w Estonii.

Na występowanie takiego zróżnicowania mogą wpływać różne kwestie, na przykład: różnice w zakresie aktywności zawodowej, różnice w wykonywanych zawodach i zajęciach zazwyczaj zdominowanych przez mężczyzn lub kobiety, różnice w zakresie, w jakim mężczyźni i kobiety pracują w niepełnym wymiarze czasu pracy i wiele innych.

Średnie roczne zarobki mężczyzn w UE wynosiły 37 479 EUR i były o 22% wyższe niż zarobki kobiet (29 230 EUR).  Taka sama różnica w zarobkach występuje dla strefy euro gdzie mężczyźni zarabiają rocznie 40 537 EUR a kobiety 31 613 EUR.

W Polsce średnie roczne zarobki brutto kształtowały się na poziomie 12 585 EUR a kobiet 10 455 EUR – różnica 16,9%. Zarobki mężczyzn było o 66,4% niższe od średniej unijnej dla mężczyzn, a kobiet o 64,2% od średniej UE 28 dla kobiet.

Najmniej zarówno mężczyźni jak i kobiety zarabiają w Bułgarii, Rumunii i na Litwie. Najwięcej w Szwajcarii, Norwegii, Danii i Luksemburgu z tym że tu widać znaczne różnice w proporcjach zarobków kobiet i mężczyzn. Zarobki kobiet są niższe w Szwajcarii o 18,8% od zarobków mężczyzn, w Norwegii o 16,2%, w Dani o 20,1% a w Luksemburgu tylko o 5,9%. 

Różnice w rocznych wynagrodzeniach brutto kobiet i mężczyzn [EUR ]

Czy w budownictwie zarabia się lepiej czy gorzej niż w innych sektorach gospodarki?

Na tak postawione pytanie odpowiedz brzmi to zależy od kraju, ale w większości średnie roczne zarobki osób zatrudnionych w budownictwie są niższe od średniej dla wszystkich sektorów w danym państwie.

Tylko w 6 krajach zarobki w budownictwie przewyższają średnią krajową; dotyczy to Danii – o 0,3%, Łotwy – o 2,3%, Finlandii – o 4,7%, Holandii – o 6,8%, Wielkiej Brytanii – o 7,7%, a w Estonii zarobki osób zatrudnionych w budownictwie są wyższe od średniej krajowej aż o 15,1%.

W Polsce średnie roczne zarobki w budownictwie wynosiły 10 550 EUR i były o 8,9% niższe od średniej krajowej.

Zatrudnieni w branży budowlanej w Polsce zarabiają o 65,5% mniej niż wynosi średnia unijna (30 556 EUR).

Osoby zatrudnione w budownictwie najlepiej zarabiają w Szwajcarii 67 481 EUR, Norwegii – 56 838 EUR, Danii – 55 387 EUR, Finlandii – 46 837 EUR, Holandii – 46 452 EUR. Najmniej budowlańcy zarabiają w Bułgarii – 5 111 EUR, Rumunii – 5 163 EUR, na Litwie – 7 975 EUR i na Węgrzech – 8 020 EUR. Węgrzy wykazują największą różnice zarobków w budownictwie do średniej krajowej, które są aż 22,3% niższe.

Różnica w zarobkach osób zatrudnionych w budownictwie w stosunku do średnich zarobków w danym kraju	Porównanie wynagrodzeń rocznych w EUR w budownictwie w stosunku do wynagrodzeń ogółem w danym kraju

Różnice w zarobkach osób zatrudnionych na czas nieokreślony i czasowo w Europie

W zdecydowanej większości krajów Europy osoby zatrudnione na czas nieokreślony zarabiają więcej niż osoby zatrudnione czasowo, ale są trzy wyjątki: w Estonii zarobki roczne osób zatrudnionych czasowo są o 2 411 EUR wyższe od zarobków osób zatrudnionych na czas nieokreślony, w Austrii o 1 594 EUR, a na Łotwie o 807 EUR.

Największą różnicę wykazuje Luksemburg - 21 277 EUR na korzyść zatrudnionych na czas nieokreślony.

Średnie roczne zarobki brutto UE 28 osób zatrudnionych na czas nieokreślony wynoszą 34 629 EUR, osób zatrudnionych na czas określony są o 9 730 EUR niższe i wynoszą 24 899 EUR.

W Polsce średnie roczne zarobki osób zatrudnionych na czas nieokreślony wynosiły 12 788 EUR i były o 4 622 EUR wyższe od zarobków osób zatrudnionych czasowo, czyli różnica wynosi 36,1%.

Średnie zarobki zatrudnionych w budownictwie na czas nieokreślony również są wyższe niż zatrudnionych czasowo i tu jest jeden wyjątek w Bułgarii.  Zarobki Polaków zatrudnionych w budownictwie na czas nieokreślony wynosiło 11 484 EUR, a zatrudnionych czasowo – 8 567 EUR, różnica to 2 917 EUR (25,4%).

Roczne wynagrodzenia brutto pracowników w Europie [EUR]
 

Jak daleko zarobki Polaków odbiegają od poziomu średniej dla Unii Europejskiej?

Roczne zarobki Polaków zatrudnionych na czas nieokreślony osiągnęły poziom 66,1% średniej unijnej ogółem, a w budownictwie - 64,7%.  Osiągnęliśmy wyższy poziom od Chorwatów, Czechów, Słowaków, Węgrów, Estończyków, Łotyszy, Rumunów i Bułgarów.

Zarobki Bułgarów są na poziomie 35% w stosunku do średniej UE 28, w budownictwie ten poziom jest jeszcze niższy i wynosi 32,7%.

Zarobki roczne mieszkańców Luksemburga stanowią  144,3% średniej unijnej we wszystkich sektorach gospodarki, ale w budownictwie 107,5%.

Najwyższy poziom zarobków w budownictwie w stosunku do średniej unijnej wykazują Szwajcarzy 142,9%, dla całej gospodarki jest nieco niższy i wynosi 140,6% poziomu UE 28.

Roczne zarobki w PPS osób zatrudnionych na czas nieokreślony w budownictwie w stosunku do średniej UE 28
 

Jak wykształcenie wpływa na wysokość zarobków?

Osoby z najniższym wykształceniem zarabiają średnio w 28 krajach Unii Europejskiej o 24,6% mniej od średniej uwzględniającej wszystkich zatrudnionych. W krajach Euro strefy różnica jest większa i wynosi 31,5%. 

Osoby z najniższym wykształceniem najmniej w stosunku do średniej krajowej zarabiają na Słowacji o 44,6% mniej, w Niemczech o 41,0%, Rumunii o 40,9%.  Stosunkowo najwięcej, bo różnica do średniej krajowej jest najmniejsza, występuje w Szwecji – 13,9%, Finlandii – 14,4%, Wielkiej Brytanii – 18,7%.

Wynagrodzenia osób zatrudnionych z wykształceniem średnim II stopnia i policealnym są niższe od średniej krajowej od 3,1% we Włoszech do 25,9 % w Rumunii.

Wykształcenie wyższe na poziomie licencjatu pozwala zarobić powyżej średniej krajowej w większości krajów Europy z wyjątkiem Włoch, gdzie jest niższe o 6,1% i Estonii – niższe o 1,8%. W pozostałych krajach przekracza poziom średniej krajowej od 2,5% w Finlandii, 2,7% na Słowacji, 6,0% we Francji, 38,7% na Węgrzech, 55,5% w Rumunii do 61,7% w Portugalii.

Najwyższe średnie roczne zarobki uzyskują osoby z wykształceniem wyższym (magister i wyżej). Są one o 27,7% wyższe od średniej krajowej w Wielkiej Brytanii, o 34,6% w Irlandii, o 39,2% w Estonii. Najwyższe różnice na korzyść osób z takim wykształceniem występują na Węgrzech gdzie są niemal 2-razy wyższe, w Rumunii o 89,1%, w Portugalii o 79,0%, w Austrii o 69,9%, w Niemczech o 69,1%.

W Polsce osoby z najniższym wykształceniem zarabiają rocznie średnio o 33,7% mniej od średniej krajowej, pracownicy z wykształceniem średnim II stopnia i policealnym o 21,1% mniej, wykształcenie wyższe (licencjat) pozwala średnio zarobić o 21,4% więcej a z wykształceniem wyższym (magister i wyżej) o 43,2% więcej.

Podobne prawidłowości odnoszą się do osób zatrudnionych w budownictwie. Poniżej w tabeli zestawiono dane o zarobkach w tej branży w zależności od wykształcenia.

Średnie roczne wynagrodzenie brutto w EUR według wykształcenia w stosunku do średniej krajowej

Roczne zarobki brutto w budownictwie w Europie w zależności od wykształcenia

Wpływ stażu pracy na wysokość wynagrodzeń

Analiza średnich rocznych zarobków brutto w zależności od stażu pracy pozwala na stwierdzenie, że osoby z najniższym stażem pracy (do 5 lat) zarabiają poniżej średniej krajowej.  Różnica dla osób zatrudnionych poniżej 1 roku wynosi od 6,7% w Szwecji do 37,0% na Cyprze. Osoby zatrudnione od roku do 5 lat zarabiają poniżej średniej krajowej o 2,1% mniej w Szwecji i aż o 20,4% mniej w Niemczech.

Staż od 6 do 9 lat w 11 krajach Europy nadal nie pozwala osiągnąć poziomu średniej krajowej, najmniej takie osoby zarabiają w Hiszpanii o 6,3% mniej od średniej i Norwegii o 5,8% mniej. Najwięcej na Łotwie 12,5% więcej od średniej krajowej, na Węgrzech o 9,7%, w Danii o 8,5%.

Zatrudnieni ze stażem powyżej 10 lat zarabiają powyżej średniej.  Im większy staż tym wyższe zarobki roczne to stwierdzenie jest prawdziwe dla średniej unijnej i dla strefy euro oraz dla mieszkańców: Hiszpanii, Włoch, Grecji, Holandii, Szwajcarii, Wielkiej Brytanii, Austrii, Rumunii, Luksemburga, Niemiec i Cypru.

Po przekroczeniu 20 lat stażu roczne zarobki nie rosną ale się zmniejszają chociaż nadal utrzymują się powyżej średniej krajowej – dotyczy to Finlandii, Słowacji, Polski i Łotwy, a w Szwecji i Estonii zatrudnieni ze stażem powyżej 30 lat uzyskują zarobki poniżej średniej krajowej.

Średnie roczne zarobki brutto według stażu pracy w odniesieniu do średniej krajowej w Polsce i w Europie

Jak wysokie podatki od swoich zarobków płacą Europejczycy?

Przegląd wysokości zarobków byłby niepełny bez informacji o podatkach wszak wszystkie powyżej  przedstawione dane dotyczą wartości brutto.

Systemy podatkowe w poszczególnych krajach Europy różnią się nie tylko poziomem obciążenia wyrażanym stawką podatku ale też progami podatkowymi, kwota wolną od podatku, całym systemem ulg i zwolnień.  

Eurostat dzieli zatrudnionych na grupy ze względu na wysokość zarobków w stosunku do średniej krajowej, ich sytuację życiową (osoba samotna, rodzina, dzieci…).

Średnia stawka podatku definiowana jest jako podatek dochodowy od wynagrodzeń brutto, plus składki na ubezpieczenia społeczne płacone przez pracownika pomniejszone o ew. świadczenia pieniężne, wyrażone jako procent o zarobków brutto.

Poniżej zaprezentowano informacje o wysokości obciążenia podatkowego następujących grup pracowników.:
 

Grupa 1 - singel bez dzieci na utrzymaniu zarabiający poniżej 67% średnich krajowych zarobków brutto,
Grupa 2 - singel bez dzieci na utrzymaniu o zarobkach brutto na poziomie średnich krajowych zarobków brutto,
Grupa 3 – para bez dzieci na utrzymaniu – obydwoje zarabiają 100% średnich krajowych zarobków brutto,
Grupa 4 – singel bez dzieci na utrzymaniu – zarobki powyżej 167% średnich krajowych zarobków brutto,
Grupa 5 – singel z 2 dzieci na utrzymaniu – zarobki poniżej 67% średnich krajowych zarobków brutto,
Grupa 6 – para z 2 dzieci na utrzymaniu – jedna osoba pracuje – zarobki 100% średnich krajowych zarobków brutto.

Pełne opublikowane dane dla większości krajów (brak danych z Cypru) Eurostat podaje dla roku 2015.

Jak wynika z poniższego zestawienia najniższe stawki podatkowe obowiązują w Irlandii, na Malcie, w Szwajcarii, Estonii i Hiszpanii. Różnią się one też w poszczególnych grupach zatrudnionych, Irlandia gdzie stawki podatkowe są najniższe w Europie dla osób z grupy 1 (osób samotnych zarabiających poniżej 67% średniej krajowej), grupy 5 (osoby samotnej z dwójką dzieci na utrzymaniu z zarobkami poniżej 67% średniej krajowej) oraz grupy 6 (rodziny z dwójką dzieci gdzie jedna osoba pracuje zarabiając na poziomie średniej krajowej) – grupa 4 czyli osoby samotne o wysokich zarobkach powyżej 167% średniej krajowej obciążone są już znacznie wyżej i plasują Irlandie w środku stawki w Europie pod względem opodatkowania tej grupy pracowników. Zatrudnieni z grupy 5 i 6 otrzymują dodatkowe świadczenia co sprawia że pokazana średnia stawka podatku jest ujemna. Dodatkowe świadczenia przekraczające wysokość podatków występują w innych krajach ale tylko dla grupy 5 tj. osoby samotnie wychowującej 2 dzieci z zarobkami poniżej 67% średniej krajowej, dotyczy to Bułgarii, Litwy, Estonii, Słowenii, Luksemburga, Wielkiej Brytanii, Szwajcarii, Czech i Malty.

Najwyższe obciążenia podatkowe dotykają Belgów, Niemców, Węgrów, Duńczyków i Austriaków.

Polska plasuje się w środku, mamy niższe stawki podatkowe od średnich unijnych dla grup zatrudnionych od 1 do 4. Wyróżnia się obciążenie grupy 5 czyli osób samotnie wychowujących 2 dzieci z zarobkami poniżej 67% średniej krajowej, które jest najwyższe w Europie.

Obciążenie podatkowe zarobków brutto w Europie w 2015r. [średnie stawki podatkowe w %]

źródło: opracowanie własne na podstawie danych Eurostat