Grunty pod budownictwo mieszkaniowe w zasobach gmin

Dostępność gruntów odpowiednich pod budownictwo mieszkaniowe jest jednym z czynników decydujących o podaży nowych mieszkań. Zasoby komunalne są jednym ze źródeł, z których inwestorzy mogą pozyskiwać grunty pod budowę. W którym województwie jest najwięcej gruntów pod budownictwo mieszkaniowe?

Co roku GUS podaje informacje o gruntach z przeznaczeniem pod budownictwo mieszkaniowe znajdujących się w zasobach gmin. Jaka część z tych gruntów jest uzbrojona, a także powierzchnię gruntów przekazanych inwestorom przez gminy w danym roku na cele mieszkaniowe.

Grunty komunalne to grunty, które są własnością gmin i związków międzygminnych, grunty, których właściciele nie są znani, znajdujące się we władaniu, na zasadach samoistnego posiadania, gminnych jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej oraz grunty gmin i związków międzygminnych przekazane w użytkowanie wieczyste.

Grunty uzbrojone to tereny do których prowadzi droga dojazdowa oraz istnieje możliwość przyłączenia do sieci wodociągowej, kanalizacyjnej, elektroenergetycznej i ciepłowniczej.

Zasoby gruntów komunalnych pod budownictwo mieszkaniowe w województwach

Na koniec 2019 roku w zasobach gmin znajdowało się 28 088,3 ha gruntów pod budownictwo mieszkaniowe, z tego 16 234,3 ha w miastach i 11 854 ha na wsi.

Przeważająca część tych zasobów (78,5%) przeznaczona była pod budownictwo jednorodzinne – 22 039,1 ha, zlokalizowana w miastach – 10 548,3 ha i na obszarach wiejskich – 11 490,8 ha.

Pod budownictwo wielorodzinne przeznaczone było 6 049,3 ha (21,5% zasobów gruntów), z tego 5 686 ha w miastach i 363,2 ha na obszarach wiejskich.

Największe zasoby gruntów pod budownictwo mieszkaniowe na koniec 2019r. były w województwie małopolskim 3 606,7 ha, z tego pod budownictwo wielorodzinne 167,5 ha, co stanowi 4,6% powierzchni gruntów.
Zbliżona powierzchnia gruntów pod budownictwo mieszkaniowe dostępna była w województwie śląskim ( 3 401,7 ha) i dolnośląskim ( 3 362,7 ha), ale tu udział gruntów pod budownictwo wielorodzinne był wyższy i wynosił odpowiednio 32,2% i 22,4%.

Najmniejsze zasoby gruntów pod budownictwo mieszkaniowe były w województwie świętokrzyski – 294,7 ha. Tu pod budownictwo wielorodzinne przeznaczone było tylko 69,2 ha – 23,5% posiadanych zasobów.

Poniżej na wykresie pokazano zasoby gruntów pod budownictwo mieszkaniowe na koniec 2009 i 2019 roku. W większości województw powierzchnia gruntów w 2019r. była mniejsza, najbardziej zmniejszyła się w województwie podkarpackim o 1 960 ha, wielkopolskim o 1 771,3 ha i dolnośląskim o 1 083 ha. W trzech województwach zasoby gruntów zwiększyły się, w województwie małopolski o 2 668,8 ha, łódzkim o 1 029,8 ha i śląskim o 467,7 ha.

Grunty pod budownictwo mieszkaniowe w zasobach gmin na koniec 2019r.

Zmiana powierzchni gruntów budowlanych gmin między rokiem 2009 a 2019

Powierzchnia gruntów uzbrojonych pod budownictwo mieszkaniowe w województwach

Z ogólnej powierzchni gruntów przeznaczonych pod budownictwo mieszkaniowe, 45,3% stanowiły grunty uzbrojone (12 734,5 ha). Większy odsetek gruntów uzbrojonych zlokalizowany był w miastach (48,1%), na wsi wynosił na koniec 2019r. – 41,6%.

Grunty pod budownictwo wielorodzinne były uzbrojone w większym stopniu zarówno w mieście jak i na obszarach wiejskich – odpowiednio wynosił 59,6% i 53,4%. Powierzchnia uzbrojonych gruntów pod budownictwo jednorodzinne w mieście to 41,9%, na wsi 41,2%.

Największą powierzchnią gruntów uzbrojonych pod budownictwo wielorodzinne może pochwalić się województwo pomorskie – 780,6 ha, śląski – 686,1 ha i łódzkie – 548,4 ha. Najmniej gruntów pod budownictwo wielorodzinne jest w województwie podkarpackim – 29 ha i opolskim – 29,3 ha.

Największe zasoby gruntów uzbrojonych pod budownictwo jednorodzinne znajdowały się w województwie śląskim – 1 078,6 ha, dolnośląskim – 914,8 ha i zachodniopomorskim – 907,7 ha. Najmniejsze natomiast w województwach świętokrzyskim – 155,7 ha i kujawsko-pomorskim – 159,6 ha.

Najwięcej gruntów uzbrojonych w stosunku do ogólnej powierzchni gruntów pod budownictwo mieszkaniowe było w województwie podlaskim – 71,6%, świętokrzyskim – 70,5%, łódzkim – 65,3%, lubelskim – 60,0%. Najmniej gruntów uzbrojonych na koniec 2019r. było w województwie małopolskim – 16,3%, w następnej kolejności w woj. Opolskim – 29,4%.

W większości województw odsetek gruntów uzbrojonych w 2019r. wzrósł w stosunku do ich stanu przed 10 laty. W najwyższym stopniu udział gruntów uzbrojonych wzrósł w woj. zachodniopomorskim. W sześciu województwach udział gruntów uzbrojonych spadł, w najwyższym stopniu w województwie małopolskim.

Uzbrojone grunty pod budownictwo mieszkaniowe w zasobach gmin na koniec 2019r.

Udział uzbrojonych gruntów pod budownictwo mieszkaniowe w zasobach gmin ( % )

Zmiana udziału gruntów uzbrojonych pod budownictwo mieszkaniowe w zasobach gmin (%)

Przekazane przez gminy grunty na cele mieszkaniowe w 2019 roku

W 2019 r. gminy przekazały inwestorom pod budownictwo mieszkaniowe 776,6 ha gruntów, w tym:

• osobom fizycznym 612 ha,
• spółkom (głownie deweloperom) 128 ha,
• spółdzielniom mieszkaniowym 5,1 ha,
• towarzystwom budownictwa społecznego(TBS) 8,2 ha,
• pod budownictwo komunalne 23,3 ha.

Pod budownictwo jednorodzinne w 2019r. gminy przekazały 658,2 ha, czyli 84,8% wszystkich przekazanych gruntów. Ponad połowa (51,9%) przekazanych pod budownictwo jednorodzinne gruntów zlokalizowana była w miastach, a reszta (48,1%) na obszarach wiejskich.

Pod budownictwo wielorodzinne przekazano 118,4 ha (15,2%), z tego 111,6 ha (94,3%) w miastach oraz 6,8 ha (5,7%) na obszarach wiejskich.

Najwięcej gruntów na cele mieszkaniowe w 2019r. przekazały gminy w województwie dolnośląskim – 121,3 ha, w następnej kolejności w województwie pomorskim – 101,6 ha i zachodniopomorskim – 69,8 ha. Najmniej gruntów na cele mieszkaniowe przekazały gminy w województwie świętokrzyskim, zaledwie 11,6 ha.

Najwięcej gruntów na cele mieszkaniowe przekazano w województwie wielkopolskim– 4,6% zasobów, w następnej kolejności w kujawsko-pomorskim – 4,4%, warmińsko-mazurskim – 4,3%. Najmniej w województwie małopolskim – 0,7%.

Grunty przekazane przez gminy pod budownictwo mieszkaniowe w 2019r. (ha)

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS