Energia odnawialna wykorzystywana w transporcie
Udział energii odnawialnej w paliwie zużywanym w transporcie jest jednym ze wskaźników monitorujących postępy w realizacji założonego wzrostu udziału energii ze źródeł odnawialnych w UE. Wspólny wyznaczony cel dla wszystkich krajów UE na 2020r. to, co najmniej 10% udział energii odnawialnej w transporcie.
Eurostat podaje dane na temat źródeł energii odnawialnej wykorzystywanej w transporcie w krajach członkowskich Unii Europejskiej od 2004r. Ostatnie dostępne dane dotyczą roku 2019. Czy udało się osiągnąć założony cel 2020 w UE i w poszczególnych krajach – te dane poznamy pod koniec br.
Udział energii z OZE w energii zużytej w transporcie wylicza się, jako iloraz wartości zużycia energii ze źródeł odnawialnych w transporcie oraz łącznej wartości zużycia energii w transporcie (po zastosowaniu algorytmów zawartych w dyrektywie 2009/28/WE obowiązujących przy wyliczaniu udziału energii ze źródeł odnawialnych w transporcie).
Bazując na danych z 2019r. można wskazać, że założony cel na rok 2020 (a nawet przekroczyć rok wcześniej!) udało się osiągnąć Szwecji gdzie udział OZE w transporcie wyniósł 30,3%. Powyżej celu była również Finlandia z udziałem 21,3% i Holandia 12,5%. Pozostałe kraje na rok przed metą są poniżej wyznaczonego poziomu. Niektórym brakuje bardzo niewiele np. Austrii 0,2 punktu procentowego (pp), innym znacznie więcej, nawet powyżej 6 pp – Cypr, Grecja, Litwa. Zanotowany udział OZE w transporcie w Polsce w 2019r. na poziomie 6,1% sytuuje nas wśród krajów z najniższym udziałem. Mamy 3,9 pp do nadrobienia w ciągu jednego roku, co wydaje się mało realne.
Udział energii odnawialnej w transporcie w krajach UE w roku 2019 i cel na 2020
Dystans do wyznaczonego celu - 10% udziału OZE w transporcie [pp]
Przeciętny udział energii ze źródeł odnawialnych w transporcie dla UE-28 wynosił w roku 2004 zaledwie 1,4% i był niższy niż w Polsce (1,6%) i w Niemczech (2,1%), po 15 latach sytuacja się odwróciła, co obrazuje poniższy wykres, to przeciętny wskaźnik dla UE jest wyższy niż w przywołanych krajach. Duże wahania w poszczególnych latach wynikają w znacznym stopniu ze zmian w statystyce i stosowanych przeliczników. Wyraźnie widać tendencję wzrostową dla całej Unii.
W Polsce udział OZE w transporcie wzrósł od roku 2004 do 2019 o 4,5 pp, w Niemczech o 5,5 pp. Niższe wzrosty zanotowały: Łotwa – 3 pp, Cypr – 3,3pp, Litwa – 3,6 pp i Grecja – 4 pp. Przeciętny wzrost udziału OZE w transporcie Unia zawdzięcza krajom, w którym ten udział wzrósł w znaczącym stopniu: Szwecja – 24 pp, Finlandia – 20,3 pp, Holandia – 12 pp.
Zanotowana zmiana na przestrzeni ostatnich 15 lat udziału OZE w transporcie nie wiele różni się dla wszystkich krajów Unii (EU-28) i krajów strefy euro (EU-19) – odpowiednio 7,5 pp i 7,2 pp, czyli dla krajów strefy euro był nawet nieco niższy.
Udział energii ze źródeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii w transporcie w latach 2004 –2019
Zmiana udziału energii ze źródeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii w transporcie między 2004 a 2019r. [pp]
Głównym źródłem OZE w transporcie są biopaliwa w tym biopaliwa ciekłe, które są wytwarzane z surowców pochodzenia organicznego (z biomasy lub biodegradowalnych frakcji odpadów). Sprawozdawczością statystyczną objęte są następujące produkty: bioetanol, biodiesel, biometanol, biodimetyloeter, bio-ETBE (etylowy trzeciorzędny eter butylu wyprodukowany na bazie bioetanolu), bio-MTBE (metylowy trzeciorzędny eter butylu wyprodukowany na bazie biometanolu). Jako biopaliwa ciekłe mogą być też wykorzystywane naturalne oleje roślinne. Wymienione produkty są stosowane, jako biokomponenty dodawane do paliw silnikowych wytwarzanych z ropy naftowej. Dodatkami najczęściej stosowanymi są: bioetanol (dodatek do benzyn silnikowych) i biodiesel (dodatek do olejów napędowych).
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Eurostatu i GUS.