Określenie maksymalnej głębokości przemarzana gruntu jest jednym z podstawowych elementów prawidłowego projektowania większości obiektów budowlanych. Przemarzanie gruntu to okresowe zjawisko zamarzania wody w gruncie.
Głębokość posadowienia fundamentu bezpośredniego mierzona jest od powierzchni terenu, lub w przypadku fundamentów wewnątrz budynku, od powierzchni posadzki do spodu fundamentu lub betonu podkładowego - jeżeli jest on wykonywany. Głębokość na jakiej należy posadowić fundament, zależy od wielu czynników związanych z warunkami gruntowymi, konstrukcją obiektu oraz zabudową przyległego terenu.
Fundamenty płytowe projektuje się w przypadkach gdy obciążenia fundamentów w stosunku do nośności podłoża wymagają stosowania stóp lub ław fundamentowych o wymiarach pokrywających znaczną część powierzchni zabudowy. Posadowienia na płytach stosowane są także w przypadku wysokiego poziomu wód gruntowych, gdy płyta wraz z zewnętrznymi ścianami stanowi szczelną wannę oraz w celu wyrównywania nierównomiernych osiadań podłoża, zwłaszcza zachodzących lokalnie.
Fundamenty skrzyniowe, stosowane w budynkach wysokich oraz na podłożach silnie odkształcalnych, są konstrukcją złożoną z płyty fundamentowej i połączonych z nią konstrukcyjnie ścian lub żeber oraz płytą górną – fundament skrzyniowy zamknięty. Stosuje się również fundamenty skrzyniowe otwarte, bez płyty górnej.
Ławy fundamentowe stosowane są jako fundamenty pod ścianami lub rzadziej, pod rzędami słupów. Ławy pod ścianami wykonuje się często jako betonowe zbrojone podłużnie (odpowiednik zbrojenia wieńców stropowych). Ławy pod rzędami słupów, zginane w kierunku podłużnym w wyniku działania odporu gruntu, wykonuje się jako żelbetowe. W przypadku ław o większych szerokościach stosuje się zbrojenie na zginanie w kierunku poprzecznym (przekrój żelbetowy). Przekrój poprzeczny ław uzależniony jest od ich wymiarów i działających na nie obciążeń. Przy małych obciążeniach, gdy wymiary ław nie są duże wykonuje się z reguły ławy o przekroju prostokątnym lub teowym. Przy większych rozmiarach ław, gdy uzasadniają to względy ekonomiczne, stosowane są przekroje trapezowe lub schodkowe. Starsze budynki mają często ławy wykonane z cegły lub kamienia łamanego.
Ze względu na sposób przekazywania obciążeń z fundamentów budowli na podłoże wyróżnia się fundamenty bezpośrednie oraz pośrednie.
Opinia geotechniczna powinna ustalać przydatność gruntów na potrzeby budownictwa oraz wskazywać kategorię geotechniczną obiektu budowlanego. Opinie geotechniczna opracowuje się w przypadku obiektów budowlanych wszystkich kategorii geotechnicznych.
Podział warunków gruntowych został zdefiniowany w rozporządzeniu Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadowienia obiektów budowlanych.
Ustalenie geotechnicznych warunków posadawiania obiektu budowlanego zostało uregulowane w rozporządzeniu Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadowienia obiektów budowlanych.
Geotechniczne warunki posadawiania ustala się w szczególności w oparciu o bieżące wyniki badań geotechnicznych gruntu, analizę danych archiwalnych, w tym analizę i ocenę dokumentacji geotechnicznej, geologiczno-inżynierskiej i hydrogeologicznej, obserwacji geodezyjnych zachowania się obiektów sąsiednich oraz innych danych dotyczących podłoża badanego terenu i jego otoczenia.
Ruszty fundamentowe stosuje się jako fundamenty słupów w obiektach wrażliwych na nierównomierne osiadania podłoża. Jest to układ krzyżujących się belek o założonej sztywności i odpowiednio zaprojektowanej nośności na zginanie. Mogą one ograniczyć w pewnym zakresie odkształcenia konstrukcji wywołane lokalnymi różnicami osiadań podłoża w obiektach o małych obciążeniach.
Stopa fundamentowa jest elementem posadowienia konstrukcji przenoszącym obciążenia z pojedynczego słupa na podłoże gruntowe. Stopy fundamentowe występują również przy posadowieniu innych elementów konstrukcji np. krótkich odcinków ścian, kominów itp.