Za samowolę budowlaną należy uznać prowadzenie robót budowlanych bez wymaganej decyzji o pozwoleniu na budowę lub bez wymaganego zgłoszenia budowy oraz prowadzenie robot budowlanych w sposób istotnie odbiegający od ustaleń i warunków określonych w decyzji o pozwoleniu na budowę, projekcie zagospodarowania działki lub terenu, projekcie architektoniczno-budowlanym lub w przepisach

Obszar oddziaływania obiektu to teren wyznaczony w otoczeniu obiektu budowlanego na podstawie przepisów odrębnych, wprowadzających związane z tym obiektem ograniczenia w zagospodarowaniu, w tym zabudowy, tego terenu.

Samodzielne funkcje techniczne w budownictwie, mogą wykonywać wyłącznie osoby posiadające odpowiednie wykształcenie techniczne i praktykę zawodową, dostosowane do rodzaju, stopnia skomplikowania działalności i innych wymagań związanych z wykonywaną funkcją, stwierdzone decyzją, zwaną „uprawnieniami budowlanymi”, wydaną przez organ samorządu zawodowego.

Organem pierwszej instancji administracji architektoniczno-budowlanej jest Starosta. Wojewoda jest organem wyższego stopnia w stosunku do starosty oraz organem pierwszej instancji w sprawach zastrzeżonych dla niego w ustawie prawo budowlane. Do właściwości tych organów należą sprawy związane głównie z wydawaniem pozwoleń na budowę.

Ustawa prawo budowlane ustala zadania i właściwość organów w zakresie administracji architektoniczno-budowlanej oraz w zakresie nadzoru budowlanego.

Każdy ma prawo zabudowy nieruchomości gruntowej, jeżeli wykaże prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, pod warunkiem zgodności zamierzenia budowlanego z przepisami.

Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego (GINB) jako centralny organ administracji rządowej wykonuje zarówno zadania administracji architektoniczno-budowlanej, jak również nadzoru budowlanego we wszystkich obszarach budownictwa, z wyłączeniem budownictwa górniczego. Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego wykonuje swoje zadania przy pomocy Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego.

Organy nadzoru budowlanego wykonują funkcje inspekcyjno-kontrolne oraz zadania związane z użytkowaniem obiektów budowlanych. Organem pierwszej instancji jest powiatowy inspektor nadzoru budowlanego; jest on organem właściwym w sprawach z zakresu nadzoru budowlanego, które nie zostały w przepisach wyraźnie zastrzeżone do kompetencji innych organów.  Organem wyższego stopnia w stosunku do powiatowego inspektora nadzoru budowlanego jest wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego.

Ład przestrzenny to takie ukształtowanie przestrzeni, które tworzy harmonijną całość oraz uwzględnia w uporządkowanych relacjach wszelkie uwarunkowania i wymagania funkcjonalne, społeczno-gospodarcze, środowiskowe, kulturowe oraz kompozycyjno-estetyczne.

Obszar przestrzeni publicznej to obszar o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców, poprawy jakości ich życia i sprzyjający nawiązywaniu kontaktów społecznych ze względu na jego położenie oraz cechy funkcjonalno-przestrzenne, określony w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.