Służba Geodezyjna i Kartograficzna – struktura i zadania
Służbę Geodezyjną i Kartograficzną stanowią: Główny Geodeta Kraju, wojewódzcy inspektorzy nadzoru geodezyjnego i kartograficznego, geodeci wojewódzcy oraz geodeci powiatowi. Ich zadania określone zostały w ustawie prawo geodezyjne i kartograficzne.
Centralnym organem administracji rządowej właściwym w sprawach geodezji i kartografii jest Główny Geodeta Kraju.
Nadzór nad Głównym Geodetą Kraju sprawuje minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa.
Główny Geodeta Kraju wykonuje swoje zadania przy pomocy Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii.
Organizację Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii określa statut nadany przez Prezesa Rady Ministrów, w drodze rozporządzenia.
Organizację wewnętrzną i szczegółowy zakres zadań Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii określa Główny Geodeta Kraju w regulaminie organizacyjnym.
Organy Służby Geodezyjnej i Kartograficznej
Służbę Geodezyjną i Kartograficzną stanowią:
- organy nadzoru geodezyjnego i kartograficznego:
- Główny Geodeta Kraju,
- wojewoda wykonujący zadania przy pomocy wojewódzkiego inspektora nadzoru geodezyjnego i kartograficznego jako kierownika inspekcji geodezyjnej i kartograficznej, wchodzącej w skład zespolonej administracji rządowej w województwie;
- organy administracji geodezyjnej i kartograficznej:
- marszałek województwa wykonujący zadania przy pomocy geodety województwa wchodzącego w skład urzędu marszałkowskiego,
- starosta wykonujący zadania przy pomocy geodety powiatowego wchodzącego w skład starostwa powiatowego.
Starosta na wniosek gminy powierza wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta), w drodze porozumienia, prowadzenie spraw należących do zakresu jego zadań i kompetencji, w tym wydawanie decyzji administracyjnych.
Wójt (burmistrz, prezydent miasta) prowadzi sprawy powierzone przy pomocy geodety gminnego wchodzącego w skład urzędu gminy.
Zadania Służby Geodezyjnej i Kartograficznej
Do zadań Służby Geodezyjnej i Kartograficznej należy w szczególności:
- realizacja polityki państwa w zakresie geodezji i kartografii;
- organizowanie i finansowanie prac geodezyjnych i kartograficznych, w tym:
- rejestracji stanów prawnych i faktycznych nieruchomości (kataster),
- pomiarów geodezyjnych i opracowań kartograficznych,
- fotogrametrycznych zdjęć powierzchni kraju i opracowań fotogrametrycznych,
- wydawania urzędowych map i atlasów terytorium Polski,
- prowadzenia krajowego systemu informacji o terenie;
- prowadzenie państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego w tym jego tworzenie, ewidencjonowanie i utrzymywanie oraz aktualizacja i udostępnianie danych;
- kontrolowanie urzędów, instytucji publicznych i przedsiębiorców w zakresie przestrzegania przepisów dotyczących geodezji i kartografii;
- prowadzenie państwowego rejestru granic oraz powierzchni jednostek podziałów terytorialnych kraju;
- sporządzanie map topograficznych i tematycznych kraju oraz mapy zasadniczej;
- nadawanie, do czasu utworzenia odpowiednich samorządów zawodowych, uprawnień zawodowych w dziedzinie geodezji i kartografii, prowadzenie rejestru osób uprawnionych oraz współpraca z tymi samorządami zawodowymi;
- współpraca z wyspecjalizowanymi w dziedzinie geodezji i kartografii organizacjami krajowymi, międzynarodowymi i regionalnymi oraz organami i urzędami innych krajów;
- inicjowanie prac naukowych i badawczo-rozwojowych w zakresie standardów organizacyjno-technicznych oraz zastosowania metod informatycznych, fotogrametrycznych i satelitarnych w dziedzinie geodezji i kartografii oraz w krajowym systemie informacji o terenie;
- prowadzenie spraw związanych z ochroną informacji niejawnych w działalności geodezyjnej i kartograficznej;
- przygotowanie organizacyjno-techniczne i wdrożenie katastru.
Zadania Głównego Geodety Kraju
Główny Geodeta Kraju wykonuje zadania określone w ustawie prawo geodezyjne i kartograficzne, a w szczególności:
- nadzoruje realizację polityki państwa w zakresie geodezji i kartografii;
- pełni funkcję organu wyższego stopnia w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego w stosunku do wojewódzkich inspektorów nadzoru geodezyjnego i kartograficznego, a także nadzoruje i kontroluje ich działania;
- prowadzi centralny zasób geodezyjny i kartograficzny oraz dysponuje środkami Funduszu Gospodarki Zasobem Geodezyjnym i Kartograficznym;
- zakłada podstawowe osnowy geodezyjne, grawimetryczne i magnetyczne i prowadzi w oparciu o bazę danych państwowy rejestr podstawowych osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych;
- inicjuje i koordynuje działania w zakresie tworzenia zintegrowanego systemu informacji o nieruchomościach oraz tworzy i utrzymuje, we współpracy z innymi organami administracji publicznej, infrastrukturę techniczną tego systemu;
- zakłada i prowadzi, we współpracy z właściwymi organami administracji publicznej, bazę danych, oraz prowadzi na podstawie tej bazy, państwowy rejestr granic i powierzchni jednostek podziałów terytorialnych kraju, zintegrowany z ewidencją gruntów i budynków oraz ewidencją miejscowości, ulic i adresów, umożliwiający gromadzenie, aktualizowanie i udostępnianie danych dotyczących:
- granic państwa,
- granic jednostek podziałów terytorialnych kraju, w tym w szczególności:
- zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa,
- podziału kraju na potrzeby ewidencji gruntów i budynków,
- podziału kraju na potrzeby statystyki publicznej,
- podziału kraju ze względu na właściwość miejscową sądów,
- podziału kraju ze względu na właściwość miejscową organów i jednostek organizacyjnych administracji specjalnej, w szczególności: archiwów państwowych, urzędów skarbowych, izb administracji skarbowej, nadleśnictw, regionalnych dyrekcji Lasów Państwowych, zarządów zlewni Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, regionalnych zarządów gospodarki wodnej Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, urzędów morskich,
- granic pasa nadbrzeżnego, granic portów i przystani morskich, morskiej linii brzegowej, linii podstawowej i granicy morza terytorialnego Rzeczypospolitej Polskiej,
- pola powierzchni jednostek zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa, pola powierzchni obszarów morskich Rzeczypospolitej Polskiej oraz pola powierzchni jednostek podziału kraju na potrzeby ewidencji gruntów i budynków,
- adresów i ich lokalizacji przestrzennej;
- współpracuje z wyspecjalizowanymi w dziedzinie geodezji i kartografii organizacjami międzynarodowymi, regionalnymi oraz organami i urzędami innych krajów;
- inicjuje prace naukowe i badawczo-rozwojowe w zakresie standardów organizacyjno-technicznych oraz zastosowania metod informatycznych, fotogrametrycznych i satelitarnych w dziedzinie geodezji i kartografii oraz w krajowym systemie informacji o terenie;
- nadaje uprawnienia zawodowe w dziedzinie geodezji i kartografii, prowadzi rejestr osób uprawnionych oraz współpracuje z samorządami i organizacjami zawodowymi geodetów i kartografów;
- prowadzi sprawy związane z ochroną informacji niejawnych w działalności geodezyjnej i kartograficznej;
- koordynuje działania organów administracji publicznej oraz innych podmiotów realizujących zadania publiczne dotyczące baz danych obejmujące zbiory danych przestrzennych infrastruktury informacji przestrzennej, oraz standardowych opracowań kartograficznych, a także współdziała, na podstawie odrębnych porozumień, w zakresie merytorycznym i finansowym w ich realizacji;
- tworzy, prowadzi i udostępnia:
- bazę danych obiektów ogólnogeograficznych,
- zintegrowane kopie baz danych obiektów topograficznych,
- bazę zobrazowań lotniczych i satelitarnych oraz ortofotomapy i numerycznego modelu terenu,
- standardowe opracowania kartograficzne w skalach: 1:25 000, 1:50 000, 1:100 000, 1:250 000, 1:500 000, 1:1 000 000,
- kartograficzne opracowania tematyczne i specjalne;
- prowadzi sprawy związane ze standaryzacją polskojęzycznego nazewnictwa obiektów geograficznych położonych poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej oraz bazę danych państwowego rejestru nazw geograficznych, zawierającą aktualne i historyczne informacje dotyczące:
- nazw miejscowości i ich części oraz obiektów fizjograficznych, o których mowa w ustawie z dnia 29 sierpnia 2003 r. o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych,
- polskojęzycznego brzmienia nazw obiektów geograficznych położonych poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej;
- zakłada i prowadzi dla obszaru kraju bazę danych geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu, zwaną dalej „krajową bazą GESUT”;
- opracowuje i przedkłada Radzie Ministrów, za pośrednictwem ministra właściwego do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa, projekty rządowych programów realizacji zadań z dziedziny geodezji i kartografii, a w szczególności w zakresie: modernizacji ewidencji gruntów i budynków (katastru nieruchomości), tworzenia baz danych obiektów topograficznych i ogólnogeograficznych wraz z numerycznymi modelami rzeźby terenu, opracowań tematycznych i specjalnych, zobrazowań lotniczych i satelitarnych oraz ortofotomapy i numerycznego modelu terenu;
- tworzy system i program szkoleń w dziedzinie geodezji i kartografii oraz współdziała z ośrodkami naukowymi, badawczo-rozwojowymi i organizacjami zawodowymi w realizacji tych szkoleń;
- utrzymuje i rozbudowuje infrastrukturę i systemy teleinformatyczne umożliwiające dostęp do danych przestrzennych centralnego zasobu geodezyjnego i kartograficznego oraz usług związanych z tymi danymi.
Zadania Wojewódzkiego inspektora nadzoru geodezyjnego i kartograficznego
Wojewódzki inspektor nadzoru geodezyjnego i kartograficznego działający w imieniu wojewody wykonuje zadania niezastrzeżone na rzecz organów administracji geodezyjnej i kartograficznej, a w szczególności:
- kontroluje przestrzeganie i stosowanie przepisów ustawy, a w szczególności:
- zgodność wykonywania prac geodezyjnych i kartograficznych z przepisami ustawy,
- posiadanie uprawnień zawodowych przez osoby wykonujące samodzielne funkcje w dziedzinie geodezji i kartografii;
- kontroluje działania administracji geodezyjnej i kartograficznej;
- współdziała z Głównym Geodetą Kraju oraz organami kontroli państwowej w zakresie właściwości nadzoru geodezyjnego i kartograficznego;
- przechowuje kopie zabezpieczające baz danych, w szczególności bazy danych ewidencji gruntów i budynków;
- na wniosek starosty wyraża opinię o przygotowaniu gminy do przejęcia zadań w drodze porozumienia przez geodetę gminnego.
W rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego wojewódzki inspektor nadzoru geodezyjnego i kartograficznego jest organem:
- pierwszej instancji w sprawach określonych w ustawie;
- wyższego stopnia w stosunku do organów administracji geodezyjnej i kartograficznej.
Do zadań marszałka województwa w zakresie geodezji i kartografii należy w szczególności:
- prowadzenie wojewódzkiego zasobu geodezyjnego i kartograficznego;
- wykonywanie i udostępnianie kartograficznych opracowań tematycznych dla obszaru województwa;
- tworzenie, w uzgodnieniu z Głównym Geodetą Kraju, oraz prowadzenie i udostępnianie bazy danych obiektów topograficznych oraz standardowych opracowań kartograficznych w skali 1:10 000;
- analiza zmian w strukturze agrarnej oraz programowanie i koordynacja prac urządzeniowo-rolnych;
- monitorowanie zmian w sposobie użytkowania gruntów oraz ich bonitacji;
- współdziałanie z Głównym Geodetą Kraju w prowadzeniu państwowego rejestru granic i powierzchni jednostek podziałów terytorialnych kraju, w tym prowadzeniu bazy danych państwowego rejestru granic i powierzchni jednostek podziałów terytorialnych kraju w części dotyczącej obszaru województwa.
Zadania starosty w zakresie geodezji i kartografii
Do zadań starosty należy w szczególności:
- prowadzenie powiatowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, w tym:
- prowadzenie dla obszaru powiatu:
- ewidencji gruntów i budynków (katastru nieruchomości);
- geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu, w tym bazy danych zwanej dalej „powiatową bazą GESUT”;
- gleboznawczej klasyfikacji gruntów;
- tworzenie, prowadzenie i udostępnianie dla obszaru powiatu baz danych rejestru cen nieruchomości i szczegółowych osnów geodezyjnych obiektów topograficznych o szczegółowości zapewniającej tworzenie standardowych opracowań kartograficznych w skalach 1:500–1:5000, zharmonizowane z bazami danych;
- tworzenie i udostępnianie dla obszaru powiatu standardowych opracowań kartograficznych co najmniej w jednej ze skal: 1:500, 1:1000, 1:2000, 1:5000;
- prowadzenie dla obszaru powiatu:
- koordynacja usytuowania projektowanych sieci uzbrojenia terenu;
- zakładanie osnów szczegółowych;
- przeprowadzanie powszechnej taksacji nieruchomości oraz opracowywanie i prowadzenie map i tabel taksacyjnych dotyczących nieruchomości;
- ochrona znaków geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych.
Główny Geodeta Kraju kontroluje działalność wojewódzkich inspektorów nadzoru geodezyjnego i kartograficznego.
Wojewódzcy inspektorzy nadzoru geodezyjnego i kartograficznego przeprowadzają kontrolę działalności organów administracji geodezyjnej i kartograficznej oraz wykonujących prace geodezyjne przedsiębiorców, a także państwowych i samorządowych jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, zwanych dalej „jednostkami organizacyjnymi”.
Kontrola działalności przedsiębiorcy oraz jednostki organizacyjnej, w zakresie wykonywania prac geodezyjnych, może dotyczyć:
- zgłaszania prac geodezyjnych;
- przekazywania do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego wyników prac geodezyjnych;
- przestrzegania przepisów dotyczących wykonywania samodzielnych funkcji w zakresie geodezji i kartografii;
- rzetelności wykonywania prac geodezyjnych.
ustawa prawo geodezyjne i kartograficzne – art. 6 - 9
AKTUALIZACJA: cerwiec 2023