Protokół odbioru
Prawo budowlane uznaje sporządzone protokoły odbiorów częściowych i końcowych za element dokumentacji budowy. Przepisy nie nakładają obowiązku sporządzenia protokołu odbioru przedmiotu umowy o roboty budowlane. W praktyce jednak trudno wyobrazić sobie odbiór budowy bez spisania protokołu odbioru. Protokół stanowi pokwitowanie spełnienia świadczenia i podstawę dokonania rozliczeń stron.
Zgodnie z art. 462 Kodeksu cywilnego każdy wykonawca spełniający świadczenie może domagać się spisania protokołu, traktując go jako formę pokwitowania.
Protokół odbioru zawiera wszelkie poczynione ustalenia m.in. co do jakości wykonanych robót, w tym wykaz wszystkich ujawnionych wad wraz z terminami ich usunięcia lub oświadczeniem inwestora o wyborze innego uprawnienia przysługującego mu z tytułu odpowiedzialności wykonawcy za wady ujawnione przy odbiorze. Koniecznym elementem protokołu są podpisy osób, które w nim uczestniczyły.
W praktyce budowlanej można wymienić trzy rodzaje odbiorów:
Odbiór częściowy
Zgodnie z art. 654 Kodeksu cywilnego, jeżeli nie zapisano inaczej w umowie, inwestor obowiązany jest na żądanie wykonawcy przyjmować wykonane roboty częściowo, w miarę ich ukończenia. Odbiór częściowy może wiązać się z zapłatą odpowiedniej części wynagrodzenia.
Odbiorom częściowym, podlegają w szczególności roboty zanikające lub ulegające zakryciu jak też roboty otwierające front robót dla innych robót. Z reguły w imieniu inwestora, odbioru częściowego dokonuje inspektor nadzoru inwestorskiego.
Odbiór końcowy
Odbiór końcowy stanowi przekazanie przez wykonawcę wybudowanego obiektu inwestorowi.
Przy odbiorze końcowym strony dokonują prób poprawności działania zamontowanych maszyn i urządzeń, sprawdzają czy obiekt funkcjonuje zgodnie z założeniami oraz jeżeli istnieje taka konieczność odbywa się przeszkolenie osób związanych z użytkowaniem obiektu.
Odbiorowi końcowemu towarzyszy skompletowanie dokumentacji wykonawczej i powykonawczej, pozwoleń na użytkowanie obiektu, gwarancji dla poszczególnych maszyn i urządzeń, zaświadczeń od organów kontroli technicznej a także uporządkowanie terenu inwestycji.
Odbiór końcowy rozpoczyna bieg rękojmi i gwarancji dla całej inwestycji a także zamontowanych tam urządzeń.
Odbiór końcowy jest dokonywany na piśmie w formie protokołu, wymienia się w nim ewentualne wady i usterki oraz wskazuje czas w jakim wykonawca powinien je usunąć.
Odbiór ostateczny
Odbiór ostateczny jest przeprowadzany po upływie okresu rękojmi lub gwarancji.
Strony dokonują przeglądu i protokolarnie wskazują usterki, a po ich usunięciu lub braku usterek, wykonawca otrzymuje od inwestora dokument poświadczający odbiór ostateczny obiektu budowlanego.
Wraz z odbiorem ostatecznym następuje pełne rozliczenie stron umowy. Wykonawca otrzymuje zwrot kaucji lub gwarancji zapłaty, zatrzymanych na zabezpieczenie terminowego usunięcia wad.
Prawo budowlane nie reguluje bezpośrednio zasad i trybu dokonywania odbiorów inwestycji budowlanych. Szczegółowe warunki i tryb dokonywania odbioru gotowych obiektów budowlanych powinny być określane w umowach o roboty budowlane zawieranych przez strony.
Ustawa Prawo budowlane jedynie zalicza odbiór do obowiązków inwestora. Odbiór inwestycji stanowi skwitowanie przez inwestora spełnienia świadczenia przez wykonawcę z datą dokonania odbioru.
ustawa prawo budowlane - art. 3.13, 18
NORMY I PRZEPISY BUDOWLANE