Projekt techniczny
Projekt techniczny jest częścią projektu budowlanego. W projekcie technicznym projektant powinien zawrzeć rozwiązania konstrukcyjne, techniczne i materiałowe, charakterystykę energetyczną budynku oraz warunki posadowienia obiektu budowlanego.
Od 19.09.2020 projekt techniczny jest częścią projektu budowlanego. Zgodnie z art. 34 znowelizowanej ustawy – Prawo budowlane, projekt techniczny obejmuje:
- projektowane rozwiązania konstrukcyjne obiektu wraz z wynikami obliczeń statyczno-wytrzymałościowych,
- charakterystykę energetyczną – w przypadku budynków,
- projektowane niezbędne rozwiązania techniczne oraz materiałowe,
- w zależności od potrzeb – dokumentację geologiczno-inżynierską lub geotechniczne warunki posadowienia obiektów budowlanych,
- inne opracowania projektowe;
Projekt techniczny tak jak i cały projekt budowlany powinien uwzględniać stopień skomplikowania robót budowlanych, specyfikę i charakter obiektu budowlanego, warunki ochrony przeciwpożarowej oraz w zależności od przeznaczenia projektowanego obiektu budowlanego – niezbędne warunki do korzystania z obiektu przez osoby ze szczególnymi potrzebami. Powinien określać sposób spełnienia wymagań podstawowych zapisanych w prawie budowlanym.
Szczegółowy zakres i forma projektu budowlanego (w tym projektu technicznego), określona została w rozporządzeniu wykonawczym do ustawy – prawo budowlane (rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego).
Zgodnie z tym rozporządzeneim projekt techniczny powinien zawierać stronę tytułową, spis treści, część opisową oraz część graficzną.
Część opisowa projektu technicznego obejmuje, co najmniej:
- rozwiązania konstrukcyjne obiektu budowlanego, zastosowane schematy konstrukcyjne (statyczne), założenia przyjęte do obliczeń konstrukcji, w tym dotyczące obciążeń, oraz podstawowe wyniki tych obliczeń, a dla konstrukcji nowych, niesprawdzonych w krajowej praktyce – wyniki ewentualnych badań doświadczalnych, rozwiązania konstrukcyjno-materiałowe podstawowych elementów konstrukcji obiektu, w zależności od potrzeb – informację o konieczności wykonania pomiarów geodezyjnych przemieszczeń i odkształceń, a w przypadku przebudowy, rozbudowy lub nadbudowy obiektu budowlanego dołącza się ekspertyzę techniczną obiektu;
- w zależności od potrzeb – geotechniczne warunki i sposób posadowienia obiektu budowlanego, w formie dokumentacji badań podłoża gruntowego i projektu geotechnicznego, oraz sposób zabezpieczenia przed wpływami eksploatacji górniczej;
- w zależności od potrzeb – dokumentację geologiczno-inżynierską;
- rozwiązania konstrukcyjno-materiałowe wewnętrznych i zewnętrznych przegród budowlanych;
- podstawowe parametry technologiczne oraz współzależności urządzeń i wyposażenia związanego z przeznaczeniem obiektu i jego rozwiązaniami budowlanymi – w przypadku zamierzenia budowlanego dotyczącego obiektu budowlanego usługowego lub produkcyjnego;
- rozwiązania budowlane i techniczno-instalacyjne, nawiązujące do warunków terenu, występujące wzdłuż trasy obiektu budowlanego, oraz rozwiązania techniczno-budowlane w miejscach charakterystycznych lub o szczególnym znaczeniu dla funkcjonowania obiektu albo istotne ze względów bezpieczeństwa, z uwzględnieniem wymaganych stref ochronnych – w przypadku zamierzenia budowlanego dotyczącego obiektu budowlanego liniowego;
- rozwiązania niezbędnych elementów wyposażenia budowlano-instalacyjnego, w szczególności instalacji i urządzeń budowlanych:
- ogrzewczych,
- chłodniczych,
- klimatyzacji
– wyposażonych w urządzenia, które automatycznie regulują temperaturę oddzielnie w poszczególnych pomieszczeniach lub w wyznaczonej strefie ogrzewanej, w tym urządzenia z indywidualnym sterowaniem pomieszczeniowym (w szczególności termostatyczny zawór grzejnikowy, termostat pokojowy, termostat klimakonwektora wentylatorowego, pojedynczy termostat) lub komunikacją z systemem nadrzędnym oraz z funkcją sterowania zależną od zapotrzebowania,
- wentylacji grawitacyjnej, grawitacyjnej wspomaganej i mechanicznej,
- wodociągowych i kanalizacyjnych,
- gazowych,
- elektroenergetycznych,
- telekomunikacyjnych,
- piorunochronnych,
- ochrony przeciwpożarowej;
- sposób powiązania instalacji i urządzeń budowlanych obiektu budowlanego, o których mowa w pkt 7, z sieciami zewnętrznymi wraz z punktami pomiarowymi, założeniami przyjętymi do obliczeń instalacji oraz podstawowe wyniki tych obliczeń, z doborem rodzaju i wielkości urządzeń, przy czym należy przedstawić:
- dla instalacji ogrzewczych, wentylacyjnych, klimatyzacyjnych lub chłodniczych – założone parametry klimatu wewnętrznego na podstawie przepisów techniczno-budowlanych oraz przepisów dotyczących racjonalizacji użytkowania energii,
- dobór i zwymiarowanie parametrów technicznych podstawowych urządzeń ogrzewczych, wentylacyjnych, klimatyzacyjnych i chłodniczych oraz określenie wartości mocy cieplnej i chłodniczej oraz mocy elektrycznej związanej z tymi urządzeniami;
- rozwiązania i sposób funkcjonowania zasadniczych urządzeń instalacji technicznych, w tym przemysłowych i ich zespołów tworzących całość techniczno-użytkową, decydującą o podstawowym przeznaczeniu obiektu budowlanego, w tym charakterystykę i odnośne parametry instalacji i urządzeń technologicznych, mających wpływ na architekturę, konstrukcję, instalacje i urządzenia techniczne związane z tym obiektem;
- dane dotyczące warunków ochrony przeciwpożarowej, stosownie do zakresu projektu;
- charakterystykę energetyczną budynku.
Część rysunkowa projektu technicznego zawiera, co najmniej:
- rzuty wszystkich charakterystycznych poziomów obiektu budowlanego, w tym widok dachu lub przekrycia oraz przekroje i elewacje, a dla obiektu liniowego – przekroje poprzeczne i podłużne (profile), przeprowadzone w charakterystycznych miejscach obiektu budowlanego, niezawarte w części rysunkowej projektu zagospodarowania działki lub terenu lub projektu architektoniczno-budowlanego konieczne do przedstawienia:
- rozwiązań budowlano-konstrukcyjnych oraz rozwiązań materiałowych obiektu budowlanego i jego powiązania z podłożem oraz przyległymi obiektami budowlanymi,
- położenia sytuacyjno-wysokościowego i skrajnych parametrów instalacji i urządzeń technologicznych, związanych lub mających wpływ na konstrukcję obiektu budowlanego, funkcjonowanie instalacji i urządzeń oraz bezpieczeństwo ich użytkowania,
- budowli przemysłowych i innych tworzących samonośną całość techniczno-użytkową, jak komin, zbiornik, kolumna rafineryjna, z uwzględnieniem niezbędnych wymiarów, w tym zewnętrznych w rzucie poziomym i pionowym
– z nawiązaniem do poziomu terenu, przestrzeni wewnętrznych obiektu budowlanego, w szczególności pomieszczeń, rodzaju konstrukcji, przekrojów jego elementów, a także instalacji oraz gabarytów (obrysu) urządzeń technologicznych, o których mowa w lit. b;
- rozwiązania konstrukcyjno-materiałowe przegród zewnętrznych wraz z niezbędnymi szczegółami budowlanymi, mającymi wpływ na właściwości cieplne i szczelność powietrzną przegród, jeżeli ich odwzorowanie nie było wystarczające na rysunkach, o których mowa w pkt 1 – w przypadku zamierzenia budowlanego obejmującego ogrzewane, wentylowane i klimatyzowane budynki;
- podstawowe urządzenia instalacji ogólnotechnicznych i technologicznych lub ich części, jeżeli ich odwzorowanie nie było wystarczające na rysunkach, o których mowa w pkt 1;
- zasadnicze elementy wyposażenia instalacyjno-budowlanego, umożliwiającego użytkowanie obiektu budowlanego zgodnie z jego przeznaczeniem, w tym:
- instalacje i urządzenia budowlane: wodociągowe, kanalizacyjne, ogrzewcze, wentylacyjne, chłodnicze, klimatyzacyjne i gazowe,
- instalacje i urządzenia budowlane: elektroenergetyczne, telekomunikacyjne oraz instalację piorunochronną,
- instalacje i urządzenia budowlane ochrony przeciwpożarowej określone w przepisach odrębnych
– wraz ze sposobem powiązania instalacji obiektu budowlanego bezpośrednio z sieciami (urządzeniami) zewnętrznymi albo z instalacjami zewnętrznymi na zagospodarowywanym terenie oraz związanymi z nimi urządzeniami technicznymi, uwidocznione na rzutach i przekrojach pionowych obiektu budowlanego, co najmniej w formie odpowiednio opisanych schematów lub przedstawione na odrębnych rysunkach.
Obowiązek wykonania projektu technicznego został wprowadzony, ponieważ wcześniej obowiązujące uregulowania nie zapewniały poprawnego wykonania obiektu budowlanego. Zgodnie z poprzednimi przepisami budowlanymi nie było obowiązku wykonywania projektów zawierających szczegółowe rozwiązania architektoniczno-konstrukcyjno-techniczno-materiałowe. Uznawano, że wystarczy wiedza i doświadczenie kierownika budowy i wykonawców robót, albo jeżeli zajdzie taka potrzeba to rozwiązania techniczne będą uszczegóławiane w ramach nadzoru autorskiego projektanta. Często jednak powstawały nowe obiekty budowlane, które nie spełniały wymagań Prawa budowlanego. Pomimo, że projektant miał obowiązek złożenia oświadczenia, że projekt został wykonany zgodnie z obowiązującymi przepisami i zasadami wiedzy technicznej, to w praktyce, nie zapewniało to spełniania wielu istotnych wymagań wynikających z ustawy – Prawo budowlane.
Projekt techniczny musi być zgodny z pozostałymi częściami projektu budowlanego, czyli projektem zagospodarowania działki lub terenu oraz projektem architektoniczno-budowlanym. Zgodność tę należy zachować podczas całego procesu realizacji inwestycji, począwszy od momentu sporządzenia projektu technicznego i rozpoczęcia budowy. W odróżnieniu od projektu zagospodarowania działki lub terenu i projektu architektoniczno-budowlanego, projekt techniczny nie jest przedkładany administracji architektoniczno-budowlanej w celu uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę. Dlatego też projekt techniczny nie podlega sprawdzeniu i zatwierdzeniu przez organy administracji. Całkowitą odpowiedzialność za prawidłowość i kompletność wykonania projektu technicznego oraz jego zgodność z pozostałymi częściami projektu budowlanego ponosi projektant obiektu.
Projekt techniczny jako część projektu budowlanego musi być wykonany pod nadzorem projektanta – osoby posiadającej uprawnienia budowlane w odpowiedniej specjalności. Zgodnie z zapisami ustawy – Prawo budowlane, rozwiązania zawarte w całym projekcie budowlanym powinny być zaproponowane i zaprojektowane przez te osoby. Projektant bierze odpowiedzialność za wykonanie całego projektu zgodnie z przepisami i wiedzą techniczną. Należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 20 ustawy – Prawo budowlane projektant jest zobowiązany do zapewnienia, najpierw skoordynowania technicznego poszczególnych opracowań projektowych, a następnie zapewnienia sprawdzenia projektu architektoniczno-budowlanego oraz technicznego pod względem zgodności z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi, przez osobę posiadającą uprawnienia budowlane do projektowania bez ograniczeń w odpowiedniej specjalności.
Te obiekty i roboty budowlane do których jest wymagane uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budowę, mogą być prowadzone wyłącznie na podstawie projektu budowlanego zawierającego projekt techniczny. Zgodnie z prawem budowlanym wymagany jest wówczas również nadzór kierownika budowy, który ma miedzy innymi obowiązek udostępniania aktualnego projektu technicznego organowi nadzoru budowlanego na każde jego żądanie.
Zgodnie z art. 42.1. przed rozpoczęciem robót budowlanych inwestor jest zobowiązany, między innymi, do zapewnienia sporządzenia projektu technicznego (Uwaga: nie dotyczy projektu budowlanego budowy lub przebudowy urządzeń budowlanych oraz podziemnych sieci uzbrojenia terenu, jeżeli całość problematyki może być przedstawiona w projekcie zagospodarowania działki lub terenu) w przypadku:
a) robót budowlanych objętych decyzją o pozwoleniu na budowę,
b) budowy:
- wolno stojących budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane;
- sieci:
- elektroenergetycznych obejmujących napięcie znamionowe nie wyższe niż 1 kV,
- wodociągowych,
- kanalizacyjnych,
- cieplnych,
- gazowych o ciśnieniu roboczym nie wyższym niż 0,5 MPa;
- wolno stojących parterowych budynków stacji transformatorowych i kontenerowych stacji transformatorowych o powierzchni zabudowy do 35 m2;
- obiektów budowlanych, niewymienionych w pkt 2, 3 i 5–30 oraz w ust. 2, usytuowanych na terenach zamkniętych, ustalonych decyzją Ministra Obrony Narodowej lub ministra właściwego do spraw wewnętrznych, z wyłączeniem budynków mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego oraz użyteczności publicznej;
c) przebudowy przegród zewnętrznych oraz elementów konstrukcyjnych budynków mieszkalnych jednorodzinnych, o ile nie prowadzi ona do zwiększenia obszaru oddziaływania obiektu poza działkę, na której budynek jest usytuowany;
d) instalowania wewnątrz i na zewnątrz użytkowanego budynku instalacji gazowych;
oraz do przekazania kierownikowi budowy projektu budowlanego, w tym projektu technicznego, o ile jest wymagany.
Zgodnie z art. 36b. ustawy – Prawo budowlane:
- Wprowadzanie zmian w projekcie technicznym dotyczących rozwiązań, które podlegały uzgodnieniom, wymaga ponownego uzyskania tych uzgodnień.
- Odstąpienie od projektu technicznego jest dopuszczalne po dokonaniu przez projektanta zmian w tym projekcie oraz sprawdzeniu tych zmian przez projektanta sprawdzającego, o ile to sprawdzenie jest wymagane.
- Kierownik budowy okazuje aktualny projekt budowlany na każde żądanie organu nadzoru budowlanego.