Leksykon

Fundamenty płytowe i skrzyniowe

Fundamenty płytowe projektuje się w przypadkach, gdy obciążenia fundamentów w stosunku do nośności podłoża wymagają stosowania stóp lub ław fundamentowych o wymiarach pokrywających znaczną część powierzchni zabudowy.

Posadowienia na płytach fundamentowych stosowane są także w przypadku wysokiego poziomu wód gruntowych, gdy płyta wraz z zewnętrznymi ścianami stanowi szczelną wannę oraz w celu wyrównywania nierównomiernych osiadań podłoża, zwłaszcza zachodzących lokalnie.


Fundamenty skrzyniowe, stosowane w budynkach wysokich oraz na podłożach silnie odkształcalnych, są konstrukcją złożoną z płyty fundamentowej i połączonych z nią konstrukcyjnie ścian lub żeber oraz płytą górną – fundament skrzyniowy zamknięty. Stosuje się również fundamenty skrzyniowe otwarte, bez płyty górnej. 

 

Zastosowanie płyt fundamentowych

 

Na płyty fundamentowe przekazywane są obciążenia z konstrukcji obiektu - słupów i ścian, które równoważone są odporami gruntu. Stąd często porównuje się płyty fundamentowe do płyt stropowych pracujących w układzie odwróconym z podporami w miejscu występowania słupów i ścian. Sprawdzenie warunków granicznych nośności obejmuje sprawdzenie nośności podłoża pod płytą fundamentową oraz nośności płyty na zginanie i ścinanie (przebicie).

 

Obliczenia statyczne płyt fundamentowych powinny być wykonywane z uwzględnieniem specyfiki posadowienia na podłożu odkształcalnym. W niektórych przypadkach, podłoży o dużej ściśliwości oraz obiektów sztywnych, można przyjmować w uproszczeniu równomierny rozkład odporów gruntu, pomijając wpływ odkształceń podłoża.

 

Grubość płyty fundamentowej

 

Najprostsze w wykonaniu i najczęściej stosowane są płyty fundamentowe o stałej grubości (rys. 1) zawartej najczęściej w przedziale 0,40 ÷ 1,40 m; w dużych obiektach inżynierskich grubości te mogą być znacznie większe.

Płyta fundamentowa o stałej grubości od 0,40 ÷ 1,40 m

Rysunek 1. Płyta fundamentowa o stałej grubości.

 

Grubość płyty fundamentowej i klasę betonu przyjmuje się najczęściej z warunku nośności na przebicie tak, aby nie wykonywać specjalnego zbrojenia. Dlatego, w celu ograniczenia zużycia betonu stosowane są płyty fundamentowe o zmiennej grubości – większej pod ścianami i słupami. Pogrubienia płyt, nazywane głowicami lub grzybkami, mogą być wykonywane zarówno od góry jak i od dołu płyty (rys. 2a i 2b). 

 

a)                                                                   

Płyta fundamentowa o zmiennej grubości - widok od góry    

b)

  Płyta fundamentowa o zmiennej grubości - widok od dołu


Rysunek 2. Płyta fundamentowa o zmiennej grubości: a) „od góry”, b) „od dołu”

 

 

Podobnym rozwiązaniem, prowadzącym do zmniejszenia zużycia betonu, może być zastosowanie płyty wzmocnionej żebrami (rys. 3).

 

Płyta fundamentowa wzmocniona żebrami aby zmniejszyć zużycie betonu

Rysunek 3. Płyta fundamentowa wzmocniona żebrami.

 

 

Fundamenty skrzyniowe

 

Komory powstające w fundamentach skrzyniowych (rys. 4), otwarte lub zamknięte wykorzystuje się zwykle jako pomieszczenia techniczne dla potrzeb obiektu. Jako fundament skrzyniowy może być wykorzystana również cała kondygnacja podziemna budynku.

 

Komory w fundamentach skrzyniowych

 

Rysunek 4. Fundament skrzyniowy.