Cyfrowa książka obiektu budowlanego

Z dniem 1 stycznia 2023 roku weszły w życie przepisy zmieniające prawo budowlane, w zakresie formy i sposobu prowadzenia książki obiektu budowlanego. Nowelizacja wynika z cyfryzacji procedur prawa budowlanego i opisuje prowadzenie książki obiektu budowlanego w postaci elektronicznej.

Całość uregulowań dotyczących książki obiektu budowlanego znalazła się w ustawie prawo budowlane, w nowym rozdziale 5d.

Książka obiektu budowlanego w okresie przejściowym

Do dnia 31 grudnia 2023 r. właściciel i zarządca obiektu budowlanego mogą założyć książkę obiektu budowlanego w formie papierowej w oparciu o dotychczas obowiązujące przepisy.

Do prowadzenia papierowej książki obiektu budowlanego stosuje się przepisy dotychczasowe obowiązujące przed zmianami, które weszły w życie z dniem 1 stycznia 2023 r.

Właściciel lub zarządca obiektu budowlanego, który założył książkę obiektu budowlanego w formie papierowej, zobowiązany jest do założenia do dnia 31 grudnia 2026 r. dla tego obiektu książkę obiektu budowlanego w systemie elektronicznym.

Książkę obiektu budowlanego w postaci papierowej właściciel lub zarządca zamyka wpisem i przechowuje przez okres istnienia obiektu budowlanego.

Książka obiektu budowlanego według nowych przepisów

Książkę obiektu budowlanego prowadzi się na bieżąco dla każdego:

1. budynku oraz
2. obiektu budowlanego niebędącego budynkiem, którego projekt jest objęty obowiązkiem sprawdzenia.

Obowiązek prowadzenia książki obiektu budowlanego nie obejmuje:

1. budynków:
   1. mieszkalnych jednorodzinnych,
   2. garażowych i gospodarczych w zabudowie jednorodzinnej;
2. obiektów budowlanych:
   1. budownictwa zagrodowego i letniskowego,
   2. wymagających zgłoszenia oraz takich, które nie wymagają ani decyzji o pozwoleniu na budowę ani zgłoszenia z wyłączeniem sieci gazowych;
3. dróg lub obiektów mostowych, dla których jest prowadzona książka drogi lub książka obiektu mostowego na podstawie przepisów o drogach publicznych.

Wpisy w książce obiektu budowlanego

Książka obiektu budowlanego jest dokumentem przeznaczonym do dokonywania wpisów w zakresie:

1. informacji o obiekcie budowlanym;
2. imienia i nazwiska albo nazwy, adresu zamieszkania lub siedziby oraz e--maila właściciela lub zarządcy;
3. kontroli wymaganych przepisami prawa budowlanego,
4. ekspertyz i opinii technicznych dotyczących obiektu budowlanego oraz imion i nazwisk osób, przez które zostały sporządzone;
5. przeglądów technicznych, konserwacji oraz napraw urządzeń przeciwpożarowych, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej, oraz imion i nazwisk osób, które dokonały tych czynności;
6. robót budowlanych związanych z obiektem budowlanym, a wykonywanych po oddaniu do użytkowania;
7. katastrof budowlanych dotyczących obiektu budowlanego;
8. decyzji, postanowień, zaświadczeń i innych dokumentów wydanych przez organy administracji publicznej, dotyczących obiektu budowlanego.

Kto zakłada i prowadzi książkę obiektu budowlanego

Książkę obiektu budowlanego zakłada właściciel lub zarządca obiektu budowlanego w terminie 30 dni od dnia:

1. doręczenia decyzji o pozwoleniu na użytkowanie – w przypadku obiektu budowlanego, do którego użytkowania jest wymagana decyzja o pozwoleniu na użytkowanie;
2. upływu terminu na zgłoszenie, w drodze decyzji, przez organ nadzoru budowlanego sprzeciwu do zawiadomienia o zakończeniu budowy albo doręczenia zaświadczenia organu nadzoru budowlanego o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu – w przypadku obiektu budowlanego, do użytkowania którego jest wymagane zawiadomienie o zakończeniu budowy;
3. dokonania zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części – jeżeli w wyniku tej zmiany obiekt budowlany niewymagający wcześniej założenia książki obiektu budowlanego stał się obiektem budowlanym, dla którego należy prowadzić książkę obiektu budowlanego.

Właściciel lub zarządca obiektu budowlanego wskazuje w książce obiektu budowlanego osobę fizyczną do prowadzenia tej książki. Za prowadzenie książki obiektu budowlanego odpowiada wskazana w tej książce osoba fizyczna.

Uprawnionymi do dokonywania wpisów w książce obiektu budowlanego są:

1. właściciel lub zarządca obiektu budowlanego w zakresie niezbędnym do założenia książki obiektu budowlanego oraz jej zamknięcia;
2. osoba wskazana w książce obiektu budowlanego do jej prowadzenia;
3. osoby przeprowadzające kontrole wymagane przepisami prawa budowlanego.

Prowadzenie Cyfrowej Książki Obiektu Budowlanego

Wpisu w książce obiektu budowlanego dokonuje się niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie 7 dni od dnia zaistnienia okoliczności, której wpis dotyczy.

W przypadku awarii lub przerwy w działaniu systemu Cyfrowa Książka Obiektu Budowlanego, zwanego dalej „systemem c-KOB”, uniemożliwiającej dokonanie wpisu w książce obiektu budowlanego prowadzonej w postaci elektronicznej, wpisu dokonuje się niezwłocznie po ustaniu tej awarii lub tej przerwy.

W terminie miesiąca od dnia zakończenia rozbiórki obiektu budowlanego jego właściciel lub zarządca zamyka prowadzoną w systemie c-KOB książkę obiektu budowlanego.

Książkę obiektu budowlanego zakłada się i prowadzi w postaci elektronicznej w systemie c-KOB.

W stosunku do obiektów budowlanych usytuowanych w całości lub w części na terenach zamkniętych prowadzi się książkę obiektu budowlanego w postaci papierowej.

Adres strony internetowej, na której jest udostępniony system c-KOB, Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego udostępnia w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej obsługującego go urzędu.

System c-KOB jest systemem teleinformatycznym w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.

Każdej książce obiektu budowlanego prowadzonej w postaci elektronicznej nadaje się w systemie c-KOB indywidualny numer.

System c-KOB zawiera zabezpieczenia uniemożliwiające usunięcie oraz zmianę wprowadzonych danych.

Aktualizacji danych lub korekt wprowadzonych wpisów mogą dokonywać podmioty uprawnione do dokonywania wpisów.

System c-KOB zapewnia rozliczalność wprowadzonych danych i dokonanych wpisów oraz dostępność tych danych i wpisów.

W trakcie zakładania książki obiektu budowlanego w systemie c-KOB system ten weryfikuje czy istnieje w nim książka obiektu budowlanego dla obiektu budowlanego o wskazanej lokalizacji.

W przypadku zmiany właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego dotychczasowy właściciel lub zarządca obiektu budowlanego przekazuje nowemu właścicielowi lub zarządcy tego obiektu książkę obiektu budowlanego.

Książkę obiektu budowlanego prowadzoną w postaci elektronicznej przekazuje się w systemie c-KOB.

W przypadku nieprzekazania książki obiektu budowlanego prowadzonej w postaci elektronicznej przez dotychczasowego właściciela lub zarządcę obiektu budowlanego Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego na wniosek nowego właściciela lub zarządcy przekazuje im do dalszego prowadzenia tę książkę w systemie c-KOB. Przekazanie, o którym mowa powyżej, następuje po przedstawieniu przez nowego właściciela lub zarządcę dokumentów potwierdzających prawo właściciela lub zarządcy do obiektu budowlanego.

W celu założenia książki obiektu budowlanego w postaci elektronicznej oraz dokonywania w niej wpisów osoby uprawnione do dokonywania wpisów są obowiązane posiadać konto w systemie c-KOB.

Przy zakładaniu konta w systemie c-KOB wprowadza się w tym systemie:

1. imię i nazwisko lub nazwę;
2. adres zamieszkania lub siedziby;
3. e-mail;
4. tytuł prawny, z którego wynika uprawnienie do reprezentowania właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego – w przypadku osoby fizycznej działającej w imieniu właściciela lub zarządcy;
5. rodzaj i zakres posiadanych uprawnień budowlanych albo innych uprawnień dających podstawę do dokonywania kontroli – w przypadku osoby przeprowadzającej kontrolę wymaganą przepisami prawa.

Przy zakładaniu książki obiektu budowlanego w postaci elektronicznej wprowadza się do systemu c-KOB:

1. dane dotyczące właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego:
   1. imię i nazwisko lub nazwę,
   2. adres zamieszkania lub siedziby,
   3. e-mail;
2. dane dotyczące osoby fizycznej działającej w imieniu właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego, jeżeli występuje:
   1. imię i nazwisko,
   2. adres zamieszkania,
   3. e-mail,
   4. tytuł prawny, z którego wynika uprawnienie do reprezentowania właściciela lub zarządcy;
3. dane dotyczące obiektu budowlanego, w szczególności adres i lokalizację obiektu na mapie w systemie c-KOB;
4. dokument, z którego wynika tytuł prawny właściciela lub zarządcy do obiektu budowlanego.

Osoba wskazana w książce obiektu budowlanego do jej prowadzenia zapewnia dołączenie do książki obiektu budowlanego planu sytuacyjnego.

Plan sytuacyjny zawiera:

1. zaznaczone granice nieruchomości, na której jest usytuowany obiekt budowlany, a w przypadku sieci – oznaczenie jej lokalizacji w terenie;
2. określenie istniejących miejsc przyłączenia obiektu budowlanego do sieci uzbrojenia terenu;
3. określenie istniejących miejsc usytuowania urządzeń przeznaczonych do odcinania instalacji od przyłączy oraz przyłączy od sieci;
4. określenie przebiegu istniejących dróg pożarowych;
5. określenie miejsc usytuowania istniejących hydrantów zewnętrznych lub innych punktów poboru wody do celów przeciwpożarowych oraz stanowisk czerpania wody.

W przypadku usytuowania urządzeń przeznaczonych do odcinania instalacji od przyłączy wewnątrz obiektu budowlanego do książki obiektu budowlanego dołącza się opis pozwalający na zlokalizowanie tych urządzeń.

Organom nadzoru budowlanego oraz innym organom lub służbom uprawnionym do kontroli przestrzegania przepisów w zakresie utrzymania obiektów budowlanych lub do prowadzenia działań ratowniczych zapewnia się dostęp do systemu c-KOB o charakterze:

1. stałym lub
2. czasowym – na czas niezbędny do przeprowadzenia czynności.

Dostęp do systemu c-KOB o charakterze stałym przydziela Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego lub podmiot przez niego upoważniony – w zakresie wszystkich książek obiektu budowlanego lub niektórych książek obiektu budowlanego.

Dostęp do systemu c-KOB o charakterze czasowym może przydzielić:

1. Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego – w zakresie wszystkich książek obiektu budowlanego lub niektórych książek obiektu budowlanego;
2. organ, któremu przydzielono dostęp do systemu c-KOB o charakterze stałym – w zakresie wszystkich książek obiektu budowlanego, do których organ ten ma dostęp stały, lub niektórych z tych książek obiektu budowlanego;
3. właściciel lub zarządca obiektu budowlanego – w zakresie prowadzonej książki obiektu budowlanego.

Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego jest administratorem danych przetwarzanych w systemie c-KOB oraz odpowiada za jego utrzymanie i rozwój.

W systemie c-KOB są przechowywane dane osobowe:

1. użytkowników kont:
   1. imię,
   2. nazwisko,
   3. adres zamieszkania,
   4. e-mail,
   5. numer telefonu – jeżeli został wskazany przez użytkownika konta,
   6. numer PESEL – jeżeli został wskazany w ramach uwierzytelnienia,
   7. numer uprawnień budowlanych lub decyzji o nadaniu uprawnień albo innych dokumentów dających podstawę do dokonywania kontroli – w przypadku osób przeprowadzających kontrole wymagane przepisami prawa budowlanego,
   8. tytuł prawny, z którego wynika uprawnienie do reprezentowania właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego – w przypadku osoby fizycznej działającej w imieniu właściciela lub zarządcy;
2. znajdujące się:
   1. we wpisach dokonanych w książce obiektu budowlanego,
   2. w dokumentach załączonych do książki obiektu budowlanego,
   3. w dokumentach zapisanych na kontach użytkowników.

Dostęp do systemu c-KOB następuje przez uwierzytelnienie i autoryzację osoby w tym systemie za pośrednictwem konta.

System c-KOB zapewnia przechowywanie książki obiektu budowlanego przez okres istnienia obiektu budowlanego.

Po upływie 10 lat od dnia zamknięcia książki obiektu budowlanego dane zgromadzone w systemie c-KOB dotyczące tej książki są automatycznie usuwane, z uwzględnieniem przepisów ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach.

Szczegółowy sposób prowadzenia książki obiektu budowlanego w postaci papierowej i elektronicznej, w tym dokonywania wpisów określa Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 15 grudnia 2022 r. w sprawie książki obiektu budowlanego oraz systemu Cyfrowa Książka Obiektu Budowlanego

ustawa prawo budowlane - art. 60 a-r, rozdział 5d

rozporządzeniu w sprawie książki obiektu budowlanego oraz systemu Cyfrowa Książka Obiektu Budowlanego