BHP podczas robót budowlanych wykonywanych z użyciem materiałów wybuchowych

Przygotowanie prac strzałowych

• Przed przystąpieniem do realizacji prac strzałowych w obiekcie budowlanym, obiekt ten należy odłączyć od wszelkich instalacji.
• Roboty strzałowe może wykonywać tylko jedna osoba, o wymaganych kwalifikacjach i uprawnieniach, wyznaczona do tych czynności.
• W przypadkach uzasadnionych względami konstrukcyjnymi, przed przeprowadzeniem wyburzenia zasadniczego, należy dokonać niszczeń klatek schodowych, szybów wind oraz innych elementów stanowiących usztywnienie przestrzenne konstrukcji. O zakresie niszczeń decyduje projektant prac wyburzeniowych.
• Rozdrabnianie elementów żelbetowych sprężonych i betonowych, złomu żeliwnego i stalowego powinno odbywać się w specjalnie do tego celu przeznaczonych, odpowiednio zaprojektowanych i wyposażonych dołach strzałowych.
• W celu ograniczenia masy jednocześnie upadających elementów konstrukcji, powodujących wstrząs, zaleca się stosowanie inicjowania zwłocznego.
• Prace rozbiórkowe należy prowadzić w sposób uniemożliwiający powstanie spękań we fragmentach nierozbieranej części konstrukcji, jej rozszczelnienie oraz uszkodzenie urządzeń hydrotechnicznych.
• Przed przystąpieniem do prac strzałowych w konstrukcjach nadwodnych należy zdemontować wyposażenie nabrzeży i pomostów.
• Umieszczone w wodzie ładunki należy zamocować w sposób zapewniający dokładne ich przyleganie do niszczonej konstrukcji. Ładunki należy zabezpieczyć przed wypłynięciem, wypadnięciem lub wymyciem.
• Przed przystąpieniem do wykonywania strzelania należy powiadomić wszystkie osoby znajdujące się w strefie rozrzutu o terminie rozbiórki z zastosowaniem materiałów wybuchowych i zapewnić:
  1. opuszczenie strefy zagrożenia przez przebywające tam ewentualnie osoby trzecie;
  2. usunięcie wszystkich urządzeń, instalacji i innych niż konstrukcyjne elementów budowlanych, mogących spowodować obniżenie bezpieczeństwa wykonywania robót strzałowych oraz narażonych na zniszczenie lub uszkodzenie.
• Teren placu ogradza się i ochrania w taki sposób, aby istniała ścisła kontrola osób i pojazdów wchodzących i wychodzących. Na ogrodzeniu budowy powinny być umieszczone tablice ostrzegawcze.
• W czasie strzelania strefa niebezpieczna powinna być zabezpieczona przed dostępem osób trzecich, w szczególności przez posterunki, patrole lub blokady.
• Strefy destrukcyjnego oddziaływania wybuchu należy zabezpieczyć przed przedostaniem się do nich osób postronnych.
• W strefie wykonywania robót strzałowych palenie tytoniu oraz otwartego ognia jest zabronione.
• Ładunki wybuchowe należy odpalać po uprzednim usunięciu wszystkich osób poza strefę niebezpieczną.

Tymczasowy skład do przechowywania środków strzałowych

• Na terenie budowy, w miejscu wyznaczonym przez kierownika budowy, należy zorganizować tymczasowy skład do przechowywania i wydawania środków strzałowych.
• Tymczasowy skład środków strzałowych lokalizuje się w osobnym budynku o specjalnej konstrukcji przeciwwybuchowej, z dala od dróg komunikacyjnych budowy oraz innych budynków.
• Miejsce wokół składu o szerokości co najmniej 5 m powinno być oznakowane tablicami ostrzegawczymi, zakazującymi wstępu na teren osobom postronnym.
• Skład powinien być wyposażony w sprzęt przeciwpożarowy. Na terenie składu należy ściśle przestrzegać środków ostrożności i przepisów przeciwpożarowych, a w szczególności zabrania się palenia tytoniu i używania otwartego ognia.
• W tymczasowym składzie środków strzałowych zabrania się:
  1. przecinania lontu detonującego;
  2. uzbrajania ładunków;
  3. wykonywania innych czynności niezgodnych z zasadami bezpieczeństwa.
• Ilość dostarczanych dziennie środków strzałowych do składu tymczasowego powinna być w miarę możliwości tak skalkulowana, aby została w tym dniu zużyta.

Wydawanie środków strzałowych

• Środki strzałowe wydaje i rozlicza wyłącznie wydawca środków strzałowych.
• Wydawanie środków strzałowych odbywa się na podstawie zapotrzebowania wystawionego przez kierownika prac strzałowych.
• Wydawca środków strzałowych dokonuje w obecności strzałowego napełnienia puszek strzałowych materiałem wybuchowym oraz ładownic i spłonników środkami inicjującymi.
• Wydawca środków strzałowych prowadzi rejestr wydanych i zwróconych materiałów wybuchowych i środków inicjujących w książce obrotu środkami strzałowymi.

Przenoszenie środków strzałowych

• Strzałowi, przenoszący środki strzałowe, noszą na prawym ramieniu opaskę ostrzegawczą koloru żółtego.
• Zabrania się przenoszenia przez jedną osobę skrzynek z materiałem wybuchowym o masie powyżej 25 kg.
• Przy jednoczesnym przenoszeniu większej ilości skrzynek ze środkami strzałowymi należy zachować odległość co najmniej 5 m między przenoszonymi opakowaniami.

Rozliczenie zużytych środków strzałowych

• Na koniec zmiany roboczej każdy strzałowy dokonuje rozliczenia zużytych środków strzałowych we własnym dzienniku strzałowym.
• Kierownik prac strzałowych dokonuje dziennego rozliczenia środków strzałowych w dzienniku strzelań.
• Po każdej zmianie roboczej puste puszki strzałowe, ładownice, spłonniki oraz niezużyte środki strzałowe powinny być zwrócone do tymczasowego składu środków strzałowych. Niewykorzystane w danym dniu środki strzałowe należy przewieźć do magazynu stałego. Dopuszcza się pozostawienie środków strzałowych w składzie tymczasowym pod warunkiem zapewnienia ich ochrony.

Przechowywanie środków strzałowych

• Odległość między miejscem składowania materiałów wybuchowych i miejscem składowania środków inicjujących powinna wynosić co najmniej 2 m.
• Składowane środki strzałowe powinny posiadać odpowiednie certyfikaty oraz nieuszkodzone opakowania.

Prace strzałowe

• Podczas wykonywania robót rozbiórkowych należy stosować materiały wybuchowe w postaci standardowych ładunków dostarczonych przez producenta, pakietowanych lub porcjowanych przez wykonawcę, według zasad określonych w metryce strzałowej.
• Do przenoszenia materiałów wybuchowych i środków inicjujących do miejsc załadowania należy stosować puszki strzałowe, ładownice i spłonniki.
• W czasie realizacji prac strzałowych dopuszcza się przenoszenie materiałów wybuchowych i środków inicjujących w opakowaniach fabrycznych bądź w drewnianych skrzyniach posiadających trwałe zamknięcie.
• Inicjowanie ładunków przy zastosowaniu lontu detonującego może odbywać się tylko bezspłonkowo.
• W wersji kombinowanej odpalanie sieci ogniowej należy realizować elektrycznie, za pomocą zapalników o odpowiednim impulsie inicjowania.
• W przypadku stosowania ładunków w otworach strzałowych uzbrajanie ładunków powinno odbywać się bezpośrednio przed ich załadowaniem w miejscu prowadzenia prac strzałowych.
• Do wykonywania otworów strzałowych należy stosować sprzęt wiertniczy o napędzie elektrycznym lub pneumatycznym.
• Przy wierceniu otworów pionowych urządzeniami elektrycznymi należy wykonać przewiert wynoszący do 10% długości otworu strzałowego albo stosować głębokość projektowaną, pod warunkiem oczyszczenia otworów sprężonym powietrzem lub wybierakiem.
• Otwory w elementach metalowych zaleca się wykonywać przez wypalanie. Zalecana średnica otworu, wynosi od 30 do 35 mm.
• Wiercenie i wypalanie należy prowadzić z zachowaniem wymogów zawartych w przepisach dotyczących tego rodzaju robót.
• Do przygotowania sieci ogniowych należy stosować specjalistyczne noże minerskie, obciskacze spłonek, taśmę izolacyjną, bębny na lont detonacyjny oraz spłonniki.
• Inicjowanie sieci ogniowej należy realizować za pomocą zapalaczy chloranowych lub zapłonników tarciowych.
• W przypadku niezadziałania sieci strzałowej należy ją sprawdzić, usunąć usterki i powtórnie zainicjować. Do czasu usunięcia usterek sieci strzałowej podawanie sygnału odwoławczego jest zabronione.
• W czasie trwania robót strzałowych stosuje się sygnały ostrzegawcze, określone w przepisach prawa górniczego i geologicznego.

Niewybuchy

• W przypadku stwierdzenia niewybuchów należy je likwidować pojedynczo lub zależnymi od siebie grupami.
• Przy likwidacji niewybuchów należy wykonać osłony bezpośrednie i pośrednie, zapewniające pełne bezpieczeństwo.
• W przypadku braku dostępu do niewybuchu należy dokonać ręcznego oddzielenia elementu z niewybuchem od pozostałej części konstrukcji (zwałowiska).
• Przenoszenie niewybuchu poza rejon prowadzenia prac strzałowych jest zabronione.

Zasady współpracy ekip na budowie podczas prac strzałowych

• Zasady współdziałania ekip strzałowych z pozostałymi zespołami realizacyjnymi określa kierownik budowy, w porozumieniu z kierownikiem prac strzałowych.
• W okresie od rozpoczęcia ładowania otworów strzałowych materiałem wybuchowym do chwili zakończenia prac strzałowych wszyscy pracownicy budowy wykonują polecenia kierownika prac strzałowych.
• W trakcie prowadzenia prac strzałowych należy zapewnić łączność między członkami ekipy strzałowej.
• W trakcie prowadzenia prac strzałowych ekipa strzałowa powinna być ubrana w jednolitą odzież spełniającą wymagania ochrony przed elektrycznością statyczną.

rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych - §  246 - 265