Administracja architektoniczno–budowlana

Obowiązki Starosty jako organu administracji architektoniczno-budowlanej:

• wydawanie pozwoleń na budowę; 
• przyjmowanie zgłoszeń (w sprawach gdy pozwolenia na budowę nie jest wymagane) oraz ew. wnoszenie sprzeciwów w stosunku do zgłoszeń;
• przeniesienie decyzji o pozwoleniu na budowę na rzecz innego podmiotu;
• wydawanie dzienników budowy;
• rozstrzyganie o niezbędności wejścia do sąsiedniego budynku, lokalu lub na teren sąsiedniej nieruchomości, jeżeli wymagają tego prace przygotowawcze lub roboty budowlane;
• prowadzenie rejestru wniosków o pozwolenie na budowę i decyzji o pozwoleniu na budowę;
• przekazywanie wojewodzie uwierzytelnionych kopii tego rejestru;
• prowadzenie odrębnego rejestru wniosków o pozwolenie na budowę i decyzji o pozwoleniu na budowę dotyczących terenów zamkniętych;
• przekazywanie bezzwłocznie organom nadzoru budowlanego:
  • kopi ostatecznych decyzji o pozwoleniu na budowę wraz z zatwierdzonym projektem budowlanym;
  • kopi ostatecznych odrębnych decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego wraz z tym projektem;
  • kopi innych decyzji, postanowień i zgłoszeń, wynikających z przepisów prawa budowlanego;
• uczestniczenie na wezwanie organów nadzoru budowlanego w czynnościach inspekcyjnych i kontrolnych oraz udostępnianie wszelkiej dokumentacji i informacji związanych z tymi czynnościami

Starosta jako organ administracji architektoniczno-budowlanej ma prawo:

• żądania od uczestników procesu budowlanego, właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego, informacji i udostępnienia dokumentów:
  • związanych z prowadzeniem robót, przekazywaniem obiektu budowlanego do użytkowania, utrzymaniem i użytkowaniem obiektu budowlanego;
  • świadczących o dopuszczeniu wyrobu budowlanego do obrotu albo jednostkowego zastosowania w obiekcie budowlanym;
• nakładania (w drodze postanowienia) obowiązku dostarczenia w określonym terminie odpowiednich ocen technicznych lub ekspertyz, a w przypadku ich niedostarczenia lub dostarczenia dokumentów niedostatecznie wyjaśniających sprawę - zlecenia przeprowadzenia tych ocen lub ekspertyz na koszt osoby zobowiązanej do ich dostarczenia.

Wojewoda jako organ pierwszej instancji

Wojewoda jest organem administracji architektoniczno-budowlanej wyższego stopnia w stosunku do starosty oraz organem pierwszej instancji w sprawach obiektów i robót budowlanych:

• usytuowanych na terenie pasa technicznego, portów i przystani morskich, morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej, a także na innych terenach przeznaczonych do utrzymania ruchu i transportu morskiego;
• hydrotechnicznych piętrzących, upustowych, regulacyjnych oraz kanałów i innych obiektów służących kształtowaniu zasobów wodnych i korzystaniu z nich, wraz z obiektami towarzyszącymi, z wyłączeniem urządzeń melioracji wodnych;
• dróg publicznych krajowych i wojewódzkich wraz z obiektami i urządzeniami służącymi do utrzymania tych dróg i transportu drogowego oraz sytuowanymi w granicach pasa drogowego sieciami uzbrojenia terenu – niezwiązanymi z użytkowaniem drogi, a w odniesieniu do dróg ekspresowych i autostrad – wraz z obiektami i urządzeniami obsługi podróżnych, pojazdów i przesyłek;
• usytuowanych na obszarze kolejowym;

• linii kolejowych wraz z infrastrukturą kolejową, obiektami, urządzeniami, służącymi do utrzymania tej infrastruktury i transportu kolejowego oraz sieciami uzbrojenia terenu – także niezwiązanymi z użytkowaniem linii kolejowej, jeżeli konieczność ich budowy lub przebudowy wynika z budowy lub przebudowy linii kolejowej; (obowiązuje od 19.09.2020r.)

• lotnisk cywilnych wraz z obiektami i urządzeniami towarzyszącymi;
• usytuowanych na terenach zamkniętych;

• dotyczących strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych, o których mowa w ustawie o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych;

• elektrowni wiatrowych, w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych.

tak zapisano w Ustawie prawo budowlane, dodatkowo na podstawie delegacji ustawowej Rada Ministrów wydała rozporządzenie z dn. 25.11.2010r., w którym wskazano inne obiekty i roboty budowlane, w sprawach których organem pierwszej instancji jest wojewoda, są to:

• metro wraz ze związanymi z nimi urządzeniami budowlanymi oraz sieciami uzbrojenia terenu, jeżeli konieczność ich budowy lub przebudowy wynika z budowy lub przebudowy metra;
• sieci uzbrojenia terenu sytuowanych poza pasem drogowym drogi krajowej lub wojewódzkiej, jeżeli konieczność ich budowy lub przebudowy wynika z budowy lub przebudowy tej drogi;
• drogowe obiekty inżynierskie usytuowane w granicach pasa drogowego drogi krajowej lub wojewódzkiej, niezwiązanych z tymi drogami;
• drogi gminne lub powiatowe, jeżeli konieczność ich budowy lub przebudowy wynika z budowy lub przebudowy drogi krajowej lub wojewódzkiej;
• zjazdy, w rozumieniu art. 4 pkt 8 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115, z dróg krajowych i wojewódzkich;
• sieci przesyłowe, w rozumieniu art. 3 pkt 11a ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. — Prawo energetyczne (Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625, z późn.zm.3));
• rurociągi przesyłowe dalekosiężne służące do transportu ropy naftowej i produktów naftowych.

Wojewoda występujący jako organ pierwszej instancji realizuje uprawnienia i obowiązki wskazane dla Starosty.

• ustawa prawo budowlane - art. 30,  35,  40,  45,  47,  81c
• rozporządzenie w sprawie obiektów i robót budowlanych, w sprawach których organem pierwszej instancji jest wojewoda